ISO/IEC 17025 یک استاندارد بین‌المللی است که الزامات عمومی برای صلاحیت آزمایشگاههای آزمایش و کالیبراسیون را تعیین می‌کند. این استاندارد به آزمایشگاه‌ها کمک می‌کند تا نشان دهند که آنها قادر به انجام آزمایش‌ها و کالیبراسیون‌های دقیق و معتبر هستند و نتایج قابل اعتمادی را ارائه می‌دهند. ISO/IEC 17025 برای هر نوع آزمایشگاهی (اعم از خصوصی، دولتی، دانشگاهی یا صنعتی) قابل استفاده است.
برخی از ویژگی‌ها و مزایای کلیدی استاندارد ISO/IEC 17025 عبارتند از:
- صلاحیت و کیفیت: تضمین صلاحیت فنی و کیفیت خدمات آزمایشگاهی.
- افزایش اعتماد مشتری: نتایج معتبر و قابل اعتماد که اعتماد مشتریان و سازمان‌های نظارتی را جلب می‌کند.
- هماهنگی با استانداردهای بین‌المللی: ایجاد یک چارچوب هماهنگ برای ارزیابی صلاحیت آزمایشگاه‌ها در سطح جهانی.
- بهبود فرآیندها و کارایی: ارتقاء فرآیندهای داخلی آزمایشگاه و افزایش کارایی و دقت در انجام آزمایش‌ها و کالیبراسیون‌ها.
- رعایت مقررات قانونی: کمک به آزمایشگاه‌ها در رعایت الزامات قانونی و مقرراتی مرتبط با فعالیت‌های آزمایشگاهی.
استاندارد ISO/IEC 17025 شامل دو بخش اصلی است: الزامات مدیریتی و الزامات فنی.
الزامات مدیریتی:
این بخش شامل الزامات مربوط به سیستم مدیریت کیفیت آزمایشگاه است و به مدیریت کیفیت و بهره‌وری فرآیندهای داخلی می‌پردازد. برخی از عناصر کلیدی این بخش عبارتند از:
- سیاست کیفیت: تعیین سیاست کیفیت و اهداف کیفیت آزمایشگاه.
- مدیریت اسناد و سوابق: کنترل اسناد و سوابق مرتبط با فعالیت‌های آزمایشگاهی.
- بازنگری مدیریت: بازنگری دوره‌ای سیستم مدیریت کیفیت برای اطمینان از کارایی و اثربخشی آن.
- اقدامات اصلاحی و پیشگیرانه: شناسایی و اجرای اقدامات اصلاحی و پیشگیرانه برای رفع مشکلات و بهبود فرآیندها.
الزامات فنی:
این بخش شامل الزامات فنی برای انجام دقیق و معتبر آزمایش‌ها و کالیبراسیون‌ها است. برخی از عناصر کلیدی این بخش عبارتند از:
- صلاحیت کارکنان: اطمینان از صلاحیت فنی و آموزش کافی کارکنان آزمایشگاه.
- شرایط محیطی: فراهم کردن شرایط محیطی مناسب برای انجام آزمایش‌ها و کالیبراسیون‌ها.
- روش‌های آزمون و کالیبراسیون: استفاده از روش‌های معتبر و استاندارد شده برای انجام آزمایش‌ها و کالیبراسیون‌ها.
- تجهیزات: اطمینان از کالیبراسیون و نگهداری صحیح تجهیزات آزمایشگاهی.
- نمونه‌گیری: انجام نمونه‌گیری به‌طور صحیح و معتبر.
- کنترل کیفیت: اجرای برنامه‌های کنترل کیفیت داخلی و خارجی برای اطمینان از دقت و صحت نتایج.
به‌طور کلی، استاندارد ISO/IEC 17025 به آزمایشگاه‌ها کمک می‌کند تا با پیاده‌سازی یک سیستم مدیریت کیفیت موثر و رعایت الزامات فنی، به ارائه نتایج معتبر و قابل اعتماد بپردازند و از این طریق اعتماد مشتریان و سازمان‌های نظارتی را جلب کنند.