استاندارد ایزو 37000 با عنوان کامل ISO 37000:2021 Governance of Organizations، اولین استاندارد بین‌المللی است که به اصول و مبانی حاکمیت سازمانی می‌پردازد. این استاندارد در سپتامبر 2021 منتشر شد و هدف آن ارائه راهنمایی‌های کلی برای سازمانها در خصوص پیاده‌سازی اصول حاکمیت مؤثر و ایجاد ساختاری پایدار و شفاف است.
هدف اصلی ایزو 37000
هدف ایزو 37000 کمک به سازمانها برای برقراری حاکمیت موثر و ایجاد توازن بین منافع ذینفعان مختلف (سهامداران، کارکنان، مشتریان، و جامعه) است. این استاندارد کمک می‌کند تا سازمانها با ایجاد شفافیت و مسئولیت‌پذیری، تصمیم‌گیری‌های صحیح‌تر و بلندمدت‌تری داشته باشند. همچنین، این استاندارد به مدیریت ریسک، بهبود عملکرد و افزایش اعتماد عمومی نسبت به سازمان نیز کمک می‌کند.
اصول کلیدی ایزو 37000
ایزو 37000 شامل اصول و مفاهیمی است که می‌توانند به سازمانها کمک کنند تا یک سیستم حاکمیت پایدار و مؤثر ایجاد کنند:
- پاسخگویی (Accountability): تمامی سطوح سازمان باید پاسخگوی عملکرد و تصمیمات خود باشند.
- شفافیت (Transparency): فرآیندها، تصمیمات و عملکرد سازمان باید شفاف و قابل دسترسی برای ذینفعان باشد.
- اخلاق و یکپارچگی (Ethics and Integrity): سازمان باید به اصول اخلاقی پایبند باشد و رفتار مسئولانه و قانونی داشته باشد.
- مشارکت و همکاری (Participation): باید به تعامل و مشارکت ذینفعان در تصمیم‌گیری‌ها اهمیت داده شود.
- پایداری (Sustainability): تصمیمات و اقدامات سازمان باید به‌گونه‌ای باشد که تعهد به پایداری اقتصادی، اجتماعی و زیست‌محیطی را رعایت کند.
مزایای پیاده‌سازی ایزو 37000
پیاده‌سازی استاندارد ایزو 37000 می‌تواند مزایای مختلفی برای سازمان به همراه داشته باشد:
- بهبود تصمیم‌گیری و مدیریت ریسک: حاکمیت قوی و شفاف به سازمانها کمک می‌کند تا تصمیمات بهتری بگیرند و ریسک‌ها را بهتر مدیریت کنند.
- افزایش اعتماد و اعتبار: پیاده‌سازی اصول حاکمیت سازمانی باعث افزایش اعتماد و اعتبار سازمان در بین مشتریان و ذینفعان می‌شود.
- ارتقای عملکرد سازمانی: سازمانها با حاکمیت مؤثر می‌توانند کارایی و اثربخشی خود را افزایش دهند.
- کمک به توسعه پایدار: با توجه به تاکید این استاندارد بر پایداری، سازمانها به کاهش اثرات منفی زیست‌محیطی و اجتماعی تشویق می‌شوند.
حوزه کاربرد ایزو 37000
استاندارد ایزو 37000 قابل استفاده برای انواع سازمانها از جمله شرکت‌های تجاری، موسسات دولتی و سازمان‌های غیرانتفاعی است و برای تمامی اندازه‌ها و صنایع قابل اجرا می‌باشد. این استاندارد به عنوان یک راهنما ارائه شده و الزام‌آور نیست، اما می‌تواند به عنوان یک چارچوب برای حاکمیت خوب به کار رود.
ایزو 37000 یک استاندارد راهنما برای حاکمیت سازمانی است که به سازمانها کمک می‌کند تا با استفاده از اصول شفافیت، پاسخگویی و پایداری، حاکمیت خود را بهبود بخشند و در نهایت به افزایش اعتماد عمومی و کارایی دست یابند.
مشاوره و استقرار(پیاده سازی ) ایزو 37001
مشاوره و پیاده‌سازی ایزو 37000، که به استاندارد حاکمیت سازمانی معروف است، به سازمانها کمک می‌کند تا اصول حاکمیت خوب را به‌صورت ساختاریافته و موثر در ساختار خود پیاده‌سازی کنند. این استاندارد اصول و چارچوبی را برای حاکمیت سازمانی ارائه می‌دهد که شامل شفافیت، مسئولیت‌پذیری، پایداری و پاسخگویی است. هدف اصلی پیاده‌سازی ایزو 37000، بهبود کارایی، اعتمادسازی و ایجاد ارزش پایدار برای سازمان و ذینفعان آن است.
مراحل مشاوره و پیاده‌سازی ایزو 37000
۱. تحلیل اولیه و شناسایی نیازها
- بررسی وضعیت فعلی سازمان: این مرحله شامل ارزیابی ساختار سازمانی، فرآیندهای تصمیم‌گیری، و روش‌های مدیریت منابع انسانی، مالی و استراتژیک است.
- شناسایی شکاف‌ها: تفاوت‌ها و کمبودهای سازمان را نسبت به الزامات و اصول ایزو 37000 (مثل شفافیت و مسئولیت‌پذیری) شناسایی کنید.
۲. آموزش و آگاه‌سازی
- آموزش مدیران و کارکنان کلیدی: برگزاری کارگاه‌های آموزشی برای معرفی اصول و الزامات ایزو 37000 به مدیران و کارکنان.
- فرهنگ‌سازی حاکمیت سازمانی: آموزش و ترویج ارزش‌های اصلی این استاندارد در سطوح مختلف سازمان، به‌طوری‌که تمامی اعضای سازمان با اهمیت این اصول آشنا شوند.
۳. توسعه ساختار حاکمیت و چارچوب تصمیم‌گیری
- تعیین ساختار حاکمیت: ایجاد ساختارهای شفاف برای تصمیم‌گیری، مسئولیت‌پذیری و گزارش‌دهی در سطوح مختلف سازمان.
- تعریف نقش‌ها و مسئولیت‌ها: تعیین مسئولیت‌های مشخص برای مدیران ارشد، هیئت‌مدیره و دیگر ذینفعان و ایجاد دستورالعمل‌هایی برای پاسخگویی به این نقش‌ها.
۴. پیاده‌سازی فرآیندهای حاکمیت
- استقرار سیاست‌ها و رویه‌ها: تدوین و اجرای سیاست‌هایی که به حفظ شفافیت، مسئولیت‌پذیری و کارایی در سازمان کمک کنند.
- مدیریت ریسک و شناسایی فرصت‌ها: شناسایی و ارزیابی ریسک‌های موجود و همچنین فرصت‌هایی که می‌تواند برای سازمان ارزش ایجاد کند.
- تعیین خط‌مشی و اصول اخلاقی: تدوین خط‌مشی‌هایی برای رفتار اخلاقی، اجتناب از فساد و رعایت اصول شفافیت در تمامی فرآیندهای سازمان.
۵. مستندسازی و ایجاد سیستم گزارش‌دهی
- مستندسازی فرآیندها و سیاست‌ها: ثبت و مستندسازی تمامی فرآیندها، سیاست‌ها و دستورالعمل‌های مرتبط با حاکمیت سازمانی.
- سیستم گزارش‌دهی: ایجاد سازوکارهایی برای گزارش‌دهی منظم به ذینفعان، هیئت‌مدیره و مدیران ارشد درباره وضعیت حاکمیت و ریسک‌ها.
۶. نظارت، ارزیابی و بهبود مستمر
- بازبینی و ارزیابی دوره‌ای: پیاده‌سازی مکانیسم‌های بازبینی برای اطمینان از اجرای موثر اصول حاکمیت و شناسایی هر گونه نقص یا بهبودهای مورد نیاز.
- بازخورد از ذینفعان: جمع‌آوری و تحلیل بازخورد از ذینفعان داخلی و خارجی برای بهبود مستمر و افزایش اثربخشی حاکمیت سازمانی.
- به‌روزرسانی سیستم‌ها: بر اساس نتایج ارزیابی‌ها، سیاست‌ها و فرآیندها را به‌روز و بهبود دهید.
مزایای پیاده‌سازی ایزو 37000
- افزایش شفافیت و پاسخگویی: با پیاده‌سازی اصول حاکمیت، سازمان می‌تواند فرآیندها را شفاف‌تر و پاسخگویی را بهبود ببخشد.
- افزایش اعتماد و اعتبار: پیاده‌سازی ایزو 37000 باعث افزایش اعتماد عمومی و اعتبار سازمان می‌شود.
- بهبود مدیریت ریسک: این استاندارد به شناسایی و کاهش ریسک‌ها کمک کرده و تصمیم‌گیری‌ها را هوشمندانه‌تر می‌کند.
- ارتقای پایداری: ایزو 37000 سازمانها را به تصمیم‌گیری‌های پایدار و مسئولانه تشویق می‌کند.
مشاوره و پیاده‌سازی ایزو 37000، سازمانها را به حاکمیت بهتر و ایجاد ارزش پایدارتر هدایت می‌کند. اجرای این استاندارد باعث می‌شود سازمان بتواند با رعایت اصول شفافیت، پاسخگویی و پایداری، به موفقیت بلندمدت و رضایت ذینفعان دست یابد.
دامنه کاربرد ایزو 37000 چیست؟
استاندارد ایزو 37000، که به اصول و راهنمای حاکمیت سازمانی (Governance of Organizations) می‌پردازد، برای همه سازمانها در هر نوع و اندازه‌ای قابل استفاده است. دامنه کاربرد ایزو 37000 بسیار گسترده است و می‌تواند برای انواع سازمانها از جمله شرکت‌های خصوصی، مؤسسات دولتی، سازمان‌های غیرانتفاعی، مؤسسات آموزشی، و حتی سازمان‌های بین‌المللی مفید باشد.
دامنه کاربرد ایزو 37000
- انواع سازمانها و صنایع
- شرکت‌های تجاری و صنعتی: سازمان‌های خصوصی و تجاری می‌توانند از اصول ایزو 37000 برای بهبود شفافیت، پاسخگویی، و عملکرد پایدار خود استفاده کنند. به‌ویژه در صنایع با الزامات قانونی سخت‌گیرانه، این استاندارد به رعایت اصول حاکمیت شرکتی کمک می‌کند.
- سازمان‌های دولتی و عمومی: سازمان‌های دولتی و عمومی با استفاده از ایزو 37000 می‌توانند شفافیت و اعتماد عمومی را افزایش داده و مسئولیت‌پذیری خود را بهبود بخشند. این امر به بهبود کیفیت خدمات و مدیریت منابع عمومی کمک می‌کند.
- سازمان‌های غیرانتفاعی و موسسات خیریه: این استاندارد برای سازمان‌های غیرانتفاعی نیز مفید است، زیرا اصول آن باعث ایجاد اعتماد در بین ذینفعان و بهبود مدیریت منابع مالی و انسانی می‌شود.
- مؤسسات آموزشی و دانشگاه‌ها: دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزشی می‌توانند از اصول حاکمیت سازمانی برای ایجاد ساختارهای بهتر مدیریت و تصمیم‌گیری استفاده کنند.
- سازمان‌های با اندازه‌های مختلف
- کسب‌وکارهای کوچک و متوسط (SMEs): اگرچه ممکن است منابع و ظرفیت‌های کمتری نسبت به سازمان‌های بزرگ‌تر داشته باشند، اما می‌توانند از اصول پایه ایزو 37000 بهره‌مند شوند تا فرآیندهای مدیریتی و حاکمیتی خود را ارتقا دهند.
- سازمان‌های بزرگ و بین‌المللی: شرکت‌های بزرگ با پیچیدگی‌های بالای مدیریتی می‌توانند با پیاده‌سازی ایزو 37000، فرآیندهای تصمیم‌گیری و نظارت را بهبود بخشیده و ساختارهای کارآمد و شفاف‌تری ایجاد کنند.
- سازمان‌هایی با نیاز به مدیریت ریسک و افزایش شفافیت
- سازمان‌هایی که در صنایع حساس به ریسک (مانند خدمات مالی، نفت و گاز، بهداشت و درمان) فعالیت می‌کنند، می‌توانند از این استاندارد برای بهبود مدیریت ریسک، شفافیت و اعتماد در بین ذینفعان استفاده کنند.
- سازمان‌هایی که به دنبال توسعه پایدار هستند
- سازمان‌هایی که به دنبال رعایت اصول پایداری و مسئولیت اجتماعی هستند، می‌توانند از ایزو 37000 برای اتخاذ تصمیماتی که منافع بلندمدت جامعه و محیط‌زیست را در نظر می‌گیرد استفاده کنند.
- سازمان‌هایی که در جستجوی اعتمادسازی و اعتبار هستند
- ایزو 37000 به سازمانها کمک می‌کند تا با بهبود ساختارهای حاکمیتی و شفافیت، اعتبار و اعتماد بیشتری در بین ذینفعان و جامعه ایجاد کنند.
دامنه کاربرد ایزو 37000 بسیار وسیع و منعطف است و برای انواع سازمانها در هر اندازه و نوعی، فارغ از حوزه فعالیت، قابل استفاده است. این استاندارد به سازمانها کمک می‌کند تا اصول حاکمیت خوب را پیاده‌سازی کرده، اعتماد و شفافیت را افزایش داده و به پایداری و رشد بلندمدت دست یابند.
مزایای پیاده سازی ایزو 37000 چیست؟
پیاده‌سازی ایزو 37000، که به اصول و راهنمایی‌های حاکمیت سازمانی می‌پردازد، مزایای فراوانی برای سازمانها به همراه دارد. این استاندارد کمک می‌کند تا سازمانها اصول حاکمیت خوب را به‌صورت ساختاریافته پیاده‌سازی کرده و ارزش‌های کلیدی مانند شفافیت، پاسخگویی و پایداری را در همه ابعاد سازمان تقویت کنند.
مزایای پیاده‌سازی ایزو 37000
- افزایش شفافیت و پاسخگویی
- ایزو 37000 به ایجاد ساختاری شفاف در سازمان کمک می‌کند، به‌طوری که فرآیندها و تصمیمات به‌صورت شفاف و قابل پیگیری باشند. این امر باعث می‌شود سازمان در برابر عملکرد خود پاسخگو باشد و اعتماد ذینفعان را جلب کند.
- بهبود تصمیم‌گیری و مدیریت ریسک
- با داشتن اصول حاکمیت قوی، تصمیم‌گیری‌های سازمان بهتر و اصولی‌تر می‌شوند. ایزو 37000 کمک می‌کند تا سازمانها ریسک‌ها را به‌طور دقیق‌تری شناسایی کرده و تصمیمات خود را با در نظر گرفتن منافع بلندمدت اتخاذ کنند.
- افزایش اعتماد و اعتبار سازمان
- پیاده‌سازی این استاندارد به سازمان کمک می‌کند تا اعتماد ذینفعان، سرمایه‌گذاران و مشتریان را جلب کند. رعایت اصول حاکمیت باعث می‌شود سازمان از نظر جامعه و بازار، اعتبار و شهرت بهتری به‌دست آورد.
- ایجاد ساختارهای پایدار و کارآمد
- ایزو 37000 باعث می‌شود سازمانها با بهبود فرآیندهای مدیریتی و افزایش کارایی، به اهداف بلندمدت خود نزدیک‌تر شوند. این استاندارد به سازمانها کمک می‌کند تا ساختاری پایدار و منظم ایجاد کنند که به توسعه بلندمدت کمک می‌کند.
- حمایت از توسعه پایدار
- یکی از اصول اصلی ایزو 37000، توجه به پایداری است. این استاندارد سازمانها را تشویق می‌کند که در تصمیمات خود به مسئولیت‌های اجتماعی و زیست‌محیطی توجه کنند، که در نهایت به توسعه پایدار کمک می‌کند.
- بهبود مدیریت منابع
- با اجرای ایزو 37000، سازمانها می‌توانند منابع خود را بهتر مدیریت کرده و از منابع مالی، انسانی و فنی به‌صورت بهینه استفاده کنند. این به افزایش کارایی و کاهش هزینه‌ها کمک می‌کند.
- ارتقای عملکرد سازمانی
- حاکمیت موثر به بهبود عملکرد سازمان کمک می‌کند. این استاندارد با تعیین اهداف و برنامه‌های واضح، سازمان را قادر می‌سازد تا بهره‌وری و اثربخشی خود را بهبود بخشد و به نتایج بهتری دست یابد.
- افزایش جذب سرمایه‌گذاری و مشارکت
- سازمان‌هایی که حاکمیت خوب را اجرا می‌کنند، برای سرمایه‌گذاران و ذینفعان جذاب‌تر هستند. ایزو 37000 با بهبود ساختارهای حاکمیت، جذب سرمایه و مشارکت‌های جدید را تسهیل می‌کند.
- جلوگیری از فساد و رفتار غیراخلاقی
- اصول ایزو 37000 مانند شفافیت و پاسخگویی، به جلوگیری از فساد و رفتارهای غیراخلاقی در سازمان کمک می‌کند. این استاندارد از طریق ایجاد ساختارهای نظارتی و کنترلی، مانع از وقوع رفتارهای غیراخلاقی می‌شود.
- افزایش رضایت و انگیزه کارکنان
- کارکنانی که در سازمان‌هایی با ساختارهای حاکمیت قوی کار می‌کنند، به دلیل شفافیت و عدالت در محیط کاری، انگیزه و رضایت بیشتری دارند. این باعث می‌شود نیروی انسانی سازمان با تعهد و انگیزه بیشتری به وظایف خود عمل کند.
پیاده‌سازی ایزو 37000 برای سازمانها به معنای ایجاد ساختاری پایدار، شفاف و مسئولانه است که به بهبود تصمیم‌گیری، افزایش اعتماد عمومی و ارتقای عملکرد سازمانی منجر می‌شود. این استاندارد به سازمانها کمک می‌کند تا در مسیر توسعه پایدار گام بردارند و ارزش بلندمدتی برای ذینفعان و جامعه ایجاد کنند.
چکیده استاندارد ایزو 37000
این سند راهنمایی در مورد حاکمیت سازمان ها می دهد. این اصول و جنبه‌های کلیدی شیوه‌ها را برای راهنمایی نهادهای حاکم و گروه‌های حاکم در مورد چگونگی انجام مسئولیت‌های خود ارائه می‌کند تا سازمان‌هایی که اداره می‌کنند بتوانند به هدف خود دست یابند. همچنین برای ذینفعانی در نظر گرفته شده است که در سازمان و حاکمیت آن دخیل هستند یا تحت تأثیر آن قرار دارند.
برای همه سازمان ها صرف نظر از نوع، اندازه، مکان، ساختار یا هدف قابل اجرا است.