5S: تنها مفهوم محیط کار مرتب را دارد یا خیلی بیشتر از آن است؟

اهمیت نظام آراستگی در سازمانها

نظام آراستگی یا 5S (که مخفف پنج کلمه ژاپنی Seiri، Seiton، Seiso، Seiketsu، و Shitsuke است) یکی از مفاهیم مدیریتی است که برای بهبود بهره‌وری، کیفیت، و محیط کاری در سازمان‌ها به کار می‌رود. این نظام از اهمیت زیادی برخوردار است و مزایای متعددی دارد:

  1. بهبود بهره‌وری: با مرتب‌سازی و سازماندهی فضای کاری، ابزارها و مواد مورد نیاز به راحتی در دسترس هستند، که موجب کاهش زمان جستجو و افزایش کارایی کارکنان می‌شود.
  2. کاهش ضایعات: نظام آراستگی به شناسایی و حذف موارد غیرضروری کمک می‌کند، که می‌تواند منجر به کاهش ضایعات و بهینه‌سازی مصرف منابع شود.
  3. افزایش ایمنی: با مرتب کردن و پاکسازی محیط کار، خطرات احتمالی مانند افتادن ابزارها یا موانع در مسیر کاهش می‌یابد، که این امر می‌تواند به کاهش حوادث کاری منجر شود.
  4. بهبود کیفیت: وقتی محیط کار تمیز و منظم باشد، اشتباهات کمتر رخ می‌دهند و کارکنان می‌توانند با دقت بیشتری کار کنند، که این امر به افزایش کیفیت محصولات و خدمات منجر می‌شود.
  5. تقویت روحیه کارکنان: محیط کاری مرتب و سازمان‌یافته می‌تواند احساس رضایت و انگیزه کارکنان را افزایش دهد. همچنین این سیستم می‌تواند حس تعلق به سازمان را تقویت کند.
  6. سهولت در نظارت و مدیریت: محیط کار منظم و سیستماتیک، فرایندهای نظارت و مدیریت را ساده‌تر می‌کند، زیرا مشکلات به راحتی شناسایی و رفع می‌شوند.
  7. حفظ و بهبود فرهنگ سازمانی: نظام آراستگی به ایجاد یک فرهنگ کاری منظم و پایدار کمک می‌کند، که این فرهنگ می‌تواند در طول زمان حفظ و بهبود یابد.

به‌طور کلی، نظام آراستگی یک ابزار مدیریتی موثر است که به سازمان‌ها کمک می‌کند تا فضای کاری خود را بهینه کنند، بهره‌وری را افزایش دهند و کیفیت محصولات و خدمات خود را ارتقاء دهند.

ضرورت اجرای نظام آراستگی در سازمان چیست:

مقدم بودن اجرای نظام آراستگی (5S) در سازمان‌ها به دلیل اهمیت و تأثیری که بر سایر جنبه‌های مدیریتی و عملیاتی دارد، ضروری است. در اینجا به برخی از ضرورت‌های مقدم بودن اجرای این نظام اشاره می‌شود:

  1. زیرساخت برای بهبودهای بعدی: نظام آراستگی به عنوان یک زیرساخت اساسی برای سایر بهبودهای مدیریتی و عملیاتی در سازمان عمل می‌کند. اجرای صحیح 5S محیط کاری را آماده می‌سازد تا سایر سیستم‌ها و ابزارهای بهبود مانند تولید ناب (Lean)، مدیریت کیفیت جامع (TQM)، و یا روش‌های بهبود فرآیندها به‌طور مؤثرتر اجرا شوند.
  2. ایجاد فرهنگ نظم و انضباط: 5S به ایجاد و تقویت یک فرهنگ نظم و انضباط در سازمان کمک می‌کند. این فرهنگ می‌تواند به عنوان یک پایه برای سایر تغییرات و بهبودهای سازمانی عمل کند. بدون یک فرهنگ قوی نظم و انضباط، اجرای سایر برنامه‌های بهبود ممکن است با مشکلات زیادی مواجه شود.
  3. کاهش ریسک‌های ایمنی و بهداشتی: اجرای اولیه نظام آراستگی می‌تواند ریسک‌های ایمنی و بهداشتی را کاهش دهد. محیط کاری منظم و پاکیزه احتمال وقوع حوادث را کاهش می‌دهد و از سلامت کارکنان محافظت می‌کند. این امر می‌تواند به کاهش هزینه‌های ناشی از حوادث و بیماری‌ها نیز کمک کند.
  4. افزایش کارایی و کاهش اتلاف: مقدم بودن 5S به سازمان کمک می‌کند تا به سرعت بهره‌وری خود را افزایش دهد و اتلاف‌ها را کاهش دهد. این امر باعث می‌شود که منابع مالی و انسانی سازمان به‌طور بهینه‌تری استفاده شوند، که در نهایت به بهبود عملکرد کلی سازمان منجر می‌شود.
  5. ایجاد محیط کاری جذاب و دلپذیر: اجرای اولیه 5S می‌تواند محیط کاری را به گونه‌ای تغییر دهد که کارکنان احساس راحتی و رضایت بیشتری داشته باشند. این امر می‌تواند به کاهش استرس، افزایش انگیزه و بهره‌وری کارکنان منجر شود.
  6. سهولت در پیاده‌سازی تغییرات سازمانی: با وجود یک محیط کاری مرتب و سازمان‌یافته، پیاده‌سازی تغییرات سازمانی آسان‌تر و کم‌هزینه‌تر خواهد بود. کارکنان نیز راحت‌تر می‌توانند خود را با تغییرات تطبیق دهند، زیرا فضای کاری مناسب و منظم از استرس‌ها و نگرانی‌های ناشی از تغییرات می‌کاهد.
  7. افزایش اعتبار سازمان: اجرای موفقیت‌آمیز نظام آراستگی می‌تواند اعتبار سازمان را در نظر مشتریان، تأمین‌کنندگان و سایر ذینفعان افزایش دهد. این اعتبار می‌تواند به جلب اعتماد و تقویت روابط تجاری کمک کند.

مقدم بودن اجرای 5S به عنوان اولین گام در مسیر بهبود سازمانی، زمینه‌ساز موفقیت و پایداری سایر تلاش‌های بهبود در سازمان خواهد بود.

نهایتا اجرای نظام 5S میتواند به بهبود فرآیندهای زیر منجر شود:

اجرای نظام 5S در سازمان‌ها می‌تواند به بهبود فرآیندهای مختلفی منجر شود. در اینجا برخی از فرآیندهایی که به‌واسطه اجرای 5S بهبود می‌یابند، آورده شده است:

  1. فرآیندهای تولید و عملیات: با اجرای 5S، محیط کاری منظم‌تر و ابزارها و مواد مورد نیاز به راحتی در دسترس خواهند بود. این امر باعث کاهش زمان‌های انتظار، بهبود جریان کار، و افزایش کارایی در خطوط تولید و عملیات می‌شود.
  2. مدیریت کیفیت: نظام آراستگی به کاهش اشتباهات و نقص‌های ناشی از بی‌نظمی کمک می‌کند. بنابراین، فرآیندهای کنترل کیفیت و تضمین کیفیت بهبود می‌یابند و میزان بازکاری یا دوباره‌کاری کاهش می‌یابد.
  3. نگهداری و تعمیرات: با مرتب‌سازی و استانداردسازی محیط کاری، تجهیزات و ماشین‌آلات به طور منظم تمیز و نگهداری می‌شوند. این کار باعث کاهش خرابی‌های ناگهانی و افزایش عمر مفید تجهیزات می‌شود.
  4. فرآیندهای لجستیک و مدیریت انبار: 5S به بهبود سازماندهی و چیدمان انبارها کمک می‌کند، که منجر به کاهش زمان‌های جستجو و افزایش دقت در موجودی‌ها می‌شود. همچنین جریان مواد و قطعات در داخل سازمان بهبود می‌یابد.
  5. فرآیندهای ایمنی و بهداشت شغلی: با حذف موارد غیرضروری و پاکسازی منظم محیط کار، خطرات ایمنی کاهش یافته و محیط کار ایمن‌تر می‌شود. این امر به بهبود فرآیندهای ایمنی و بهداشت شغلی در سازمان منجر می‌شود.
  6. فرآیندهای استانداردسازی: 5S به ایجاد و حفظ استانداردهای عملکردی و رویه‌های کاری کمک می‌کند. این استانداردها باعث می‌شوند که کارها به‌طور مداوم و با کیفیت بالا انجام شوند.
  7. فرآیندهای آموزشی و توسعه کارکنان: اجرای 5S نیازمند آموزش‌های مداوم و تقویت فرهنگ کاری منظم است. این امر باعث بهبود فرآیندهای آموزشی و توسعه مهارت‌های کارکنان می‌شود.
  8. فرآیندهای ارتباطی و همکاری تیمی: یک محیط کاری مرتب و منظم باعث افزایش وضوح و روانی ارتباطات درون سازمانی می‌شود. کارکنان بهتر می‌توانند با یکدیگر همکاری کنند و این امر به بهبود فرآیندهای ارتباطی و تیمی منجر می‌شود.
  9. مدیریت زمان: با اجرای 5S، زمان‌های اضافی که برای جستجوی ابزارها، مواد و اطلاعات صرف می‌شود، به شدت کاهش می‌یابد. این بهینه‌سازی زمان به بهبود بهره‌وری کلی سازمان کمک می‌کند.
  10. فرآیندهای تصمیم‌گیری: نظم و استانداردسازی که از طریق 5S به دست می‌آید، باعث می‌شود که داده‌ها و اطلاعات به صورت دقیق‌تر و قابل اتکاتری جمع‌آوری شوند. این امر به بهبود کیفیت تصمیم‌گیری‌های مدیریتی کمک می‌کند.

در مجموع، اجرای موفقیت‌آمیز 5S می‌تواند به بهبود کلی سازمان در تمامی زمینه‌ها منجر شود و پایه‌ای مستحکم برای سایر ابتکارات بهبود فراهم کند.

برتری تجاری و عملیاتی
5S روشی برای ایجاد و حفظ یک محیط کاری دلپذیر، منظم، مرتب، ایمن و سازنده با همه افراد درگیر بر اساس توافقات و از طریق مراحل 5S است.

اگر به 5 مرحله به روش “خشک” نگاه کنید، می توانید انتظار داشته باشید که از موقعیت های زیر (قابل تشخیص؟) پس از اجرا اجتناب شود:

مواد، ابزارها یا قطعات یدکی که قبلاً در اطراف قرار داشتند، یا در مسیر یا اشتباه و/یا مکان‌های دیگر قرار داشتند، اکنون ناپدید شده‌اند.
جستجوی مواد، ابزار و غیره، از جمله حرکات غیر ضروری
یک محیط کار کثیف، تاسیسات و ماشین آلات، به عنوان مثال، روغن روی زمین، قطعات معیوب و غیره.
ابزار نامناسب، معیوب، یا خیلی کم یا زیاد
نقص های ناشی از استفاده از ابزار نامناسب
موقعیت های ناامن و در نتیجه حوادث
کمبود فضا
تمرین نشان می دهد که این انتظارات برآورده شده است. اما خیلی فراتر از این می رود.

مشارکت بیشتر همه در سازمان و اهداف آن وجود دارد.

کاهش تنش ها و ناامیدی ها در مورد مشکلات روزمره، مانند جستجوی مواد، رعایت نکردن توافقات با دیگران، نیاز به تمیز کردن همکار دیگر، کار با مواد نامناسب، پیشنهادات بهبودی که رسیدگی نمی شود.
از آنجایی که خود افراد در منطقه کاری درگیر هستند و حتی رهبری 5S را بر عهده می گیرند و خودشان تصمیم می گیرند که چگونه این کار را به صورت ملموس انجام دهند، مردم مسئولیت مدیریت فعال منطقه کاری خود را با “شوق کامل” به عهده می گیرند.
محیط کاری تصویری مثبت، باثبات و به خوبی سازماندهی شده به مشتریان و کارکنان می دهد.
در واقع چیزی در مورد پیشنهادات برای بهبود اتفاق می افتد: ورودی مثبت پاداش می گیرد.
از طریق ارتباطات مکرر، مؤثر و ساختاریافته حول 5S (این می تواند در ابتدا با سایر KPIها گسترش یابد)، همه می دانند که سازمان به کجا می رود و می خواهد، و نقش همه در این میان چیست: همه در یک جهت حرکت می کنند.
انجام و ارزیابی ممیزی های 5S (همتایان) یک گفتگوی باز و محترمانه بین همکاران را تحریک می کند.
E=QxA²: مربیگری و رهبری حمایتی تحریک می شوند.

رهبران یاد می گیرند که چگونه کارکنان را در تغییر مشارکت دهند (مدیریت تغییر)
رهبران یاد می گیرند که به طور مثبت و مؤثر از دانش عملی کارکنان در محل کار استفاده کنند که این امر به عنوان نشانه ای از قدردانی از سوی کارکنان تلقی می شود.
رهبران قدرت خودراهبری، تحریک، مربیگری و حمایت را می آموزند.
رهبران قدرت ارتباط مکرر، مؤثر و ساختار یافته را می آموزند.
رهبران قدرت و اهمیت کار استاندارد را می آموزند.
ثبات، پیش بینی پذیری و در نتیجه کارایی فعالیت ها و فرآیندها در محیط کار افزایش می یابد.

یک سازمان اساسی در طبقه مغازه وجود دارد که توسط کارمندان نگهداری می شود (بدون “پایه” نمی توانیم به صورت ساختاری و مستمر پیشرفت کنیم).
توافقات روشنی در مورد اینکه چه کسی چه کاری را در چارچوب حفاظت از سازمان اساسی در محل کار انجام می دهد وجود دارد. سازمان یاد می گیرد که مطابق با توافقات برنامه ریزی شده، بر اساس استانداردهایی که مشترکاً ایجاد شده اند، عمل کند.
بررسی “وضعیت” محل کار ساده تر است: برای این “استاندارد” وجود دارد.
وقتی مشکلی پیش می‌آید، دیدن آن آسان‌تر می‌شود.
تأثیر مثبتی بر هزینه ها بدون تلاش عمده اضافی وجود دارد: صرفه جویی در زمان، صرفه جویی در فضا، جریان روان تر کالاها، تشخیص سریع تر نقص ها، عمر طولانی تر تاسیسات.
در طول اجرای 5S، می توان پایه و اساس فرآیندهای بهبود بعدی را ایجاد کرد، که بنابراین تأثیر سریع تری خواهد داشت.

از طریق پیاده سازی 5S، سازمان می تواند با سایر بینش ها و تکنیک های بهبود در تماس باشد:

“فعالیت های ارزش افزوده” در مقابل “فعالیت های بدون ارزش افزوده”
“7 (+3) زباله”
مدیریت تغییر
استانداردها و کارهای استاندارد
تجزیه و تحلیل و سازماندهی ایستگاه کاری، از جمله جریان های ورودی و خروجی
ثبت و مدیریت مناطق سهام
بهبود مستمر – PDCA
مدیریت بصری – سلول های ارتباطی – تابلوهای ارتباطی
TPM (وظایف TPM را می توان با 3S ادغام کرد)
…
و در نهایت:

تمیز کردن خانه خود یک بار در هفته آسان است. تمیز و مرتب نگه داشتن وسایل بعد از آن با سایر هم خانه های خود طبق توافقات انجام شده چالش بزرگتری است. 5S همچنین به همان توجه و تلاش مستمر هم از طرف افراد در محل کار و هم از طرف مدیریت نیاز دارد! 5S یک “پروژه” نیست (همانطور که Lean یک “پروژه” نیست)، بلکه گامی به سوی بهبود مستمر، به سمت یک سازمان ناب است. بنابراین نباید در 5S متوقف شود. این یک فرصت از دست رفته خواهد بود.

5S به‌عنوان یک روش نظام‌مند برای آراستگی محیط کار، به‌ویژه در محیط‌های صنعتی و تولیدی، به‌طور گسترده‌ای به‌کار می‌رود. این روش در اصل از ژاپن نشأت گرفته و به‌عنوان یک ابزار کلیدی در بهبود بهره‌وری، ایمنی و کیفیت شناخته می‌شود. پیاده‌سازی مؤثر 5S می‌تواند به سازمان‌ها در دستیابی به محیط کار مرتب، بهینه و ایمن کمک کند.

مراحل 5S و مفهوم آن‌ها

1. Sort (Seiri) – جداسازی:

  • تعریف: این مرحله شامل شناسایی و حذف اقلام غیرضروری از محیط کار است. اقلامی که برای فرآیندهای جاری استفاده نمی‌شوند، باید از فضای کاری خارج شوند.
  • عملکرد:
    • ارزیابی: بررسی تمامی ابزارها، مواد، و مستندات برای شناسایی موارد اضافی.
    • حذف: انتقال اقلام غیرضروری به مکان‌های مناسب یا از محیط کار حذف آن‌ها.

2. Set in Order (Seiton) – سازمان‌دهی:

  • تعریف: بعد از حذف اقلام غیرضروری، مرحله سازمان‌دهی بر روی مرتب کردن و جایگذاری صحیح اقلام باقی‌مانده تمرکز دارد. هر چیزی باید در مکان مناسب خود قرار گیرد و به راحتی قابل دسترسی باشد.
  • عملکرد:
    • چیدمان: قرار دادن ابزار و مواد در نزدیک‌ترین مکان به محل استفاده.
    • چک‌لیست‌ها: ایجاد سیستم‌های چیدمان منطقی و برچسب‌گذاری برای شناسایی آسان.

3. Shine (Seiso) – تمیز کردن:

  • تعریف: شامل نظافت منظم و نگهداری از محیط کار برای جلوگیری از آلودگی و خرابی است. این مرحله به حفظ بهداشت و وضعیت مناسب تجهیزات کمک می‌کند.
  • عملکرد:
    • تمیزکاری: اجرای برنامه‌های تمیزکاری منظم برای تجهیزات، سطح کار و محیط.
    • بازرسی: شناسایی و رفع مشکلات فنی یا آلودگی‌ها به‌طور مداوم.

4. Standardize (Seiketsu) – استانداردسازی:

  • تعریف: پس از پیاده‌سازی مراحل قبلی، این مرحله بر روی ایجاد و نگهداری استانداردها و رویه‌های کاری برای حفظ آراستگی محیط کار تمرکز دارد.
  • عملکرد:
    • دستورالعمل‌ها: تدوین و مستندسازی روش‌های استاندارد برای سازمان‌دهی، تمیزکاری و نگهداری.
    • آموزش: آموزش کارکنان در مورد فرآیندها و رویه‌های استاندارد.

5. Sustain (Shitsuke) – انضباط:

  • تعریف: این مرحله به حفظ و تقویت اجرای اصول 5S و ایجاد عادات خوب در میان کارکنان مربوط می‌شود.
  • عملکرد:
    • نظارت: پیگیری مداوم و ارزیابی اجرای 5S.
    • ترویج: فرهنگ‌سازی و ارتقاء انضباط فردی و گروهی برای پایبندی به اصول 5S.

مزایای پیاده‌سازی 5S

  1. افزایش بهره‌وری: با سازمان‌دهی بهتر و حذف اقلام غیرضروری، زمان جستجو و اتلاف منابع کاهش می‌یابد.
  2. بهبود ایمنی: محیط کار مرتب و تمیز می‌تواند خطرات را کاهش دهد و محیطی ایمن‌تر ایجاد کند.
  3. ارتقای کیفیت: با کاهش آلودگی و خرابی‌ها، کیفیت محصولات و خدمات بهبود می‌یابد.
  4. کاهش ضایعات: بهینه‌سازی فرآیندها و فضای کار منجر به کاهش ضایعات و هزینه‌ها می‌شود.
  5. رضایت کارکنان: محیط کار تمیز و سازمان‌یافته می‌تواند باعث افزایش انگیزه و رضایت کارکنان شود.

پیاده‌سازی موفق 5S

برای پیاده‌سازی موفقیت‌آمیز 5S، نیاز به تعهد مدیریت، آموزش مستمر کارکنان و نظارت مداوم وجود دارد. مراحل 5S باید به‌طور منظم بازبینی و بهبود یابند تا به‌طور مداوم بهره‌وری و کارایی محیط کار بهبود یابد.

جمع‌بندی

5S به‌عنوان یک روش نظام‌مند برای آراستگی محیط کار، به سازمان‌ها کمک می‌کند تا با کاهش شلوغی، بهبود سازمان‌دهی، نگهداری مستمر و تقویت انضباط، محیطی بهینه و کارآمد ایجاد کنند. پیاده‌سازی اصول 5S می‌تواند تأثیرات مثبتی بر بهره‌وری، ایمنی، کیفیت و رضایت کارکنان داشته باشد و به بهبود کلی عملکرد سازمان کمک کند.

چارچوب مشترک برای همه استانداردهای سیستم مدیریت

استانداردهای سیستم مدیریت، به‌ویژه آن‌هایی که توسط سازمان بین‌المللی استاندارد (ISO) تدوین شده‌اند، اغلب از یک چارچوب مشترک پیروی می‌کنند. این چارچوب که به نام ساختار سطح بالا (High-Level Structure – HLS) شناخته می‌شود، یک ساختار یکپارچه برای تمام استانداردهای سیستم مدیریت ارائه می‌دهد. این ساختار به سازمان‌ها کمک می‌کند تا سیستم‌های مدیریت مختلف را به راحتی با یکدیگر یکپارچه کنند.

اصول اصلی چارچوب سطح بالا (HLS)

چارچوب سطح بالا شامل عناصر کلیدی زیر است که در تمامی استانداردهای سیستم مدیریت، از جمله ISO 9001 (مدیریت کیفیت)، ISO 14001 (مدیریت زیست‌محیطی)، ISO 45001 (مدیریت ایمنی و بهداشت شغلی) و ISO 27001 (مدیریت امنیت اطلاعات) به کار گرفته شده است:

1. ساختار بندهای مشترک

تمامی استانداردهای سیستم مدیریت مبتنی بر HLS از یک ساختار بندهای مشترک شامل 10 بند استفاده می‌کنند:

  • بند 1: دامنه (Scope)
  • بند 2: مراجع قانونی (Normative references)
  • بند 3: اصطلاحات و تعاریف (Terms and definitions)
  • بند 4: محیط سازمان (Context of the organization)
  • بند 5: رهبری (Leadership)
  • بند 6: برنامه‌ریزی (Planning)
  • بند 7: پشتیبانی (Support)
  • بند 8: عملیات (Operation)
  • بند 9: ارزیابی عملکرد (Performance evaluation)
  • بند 10: بهبود (Improvement)

این ساختار مشترک، یکپارچگی و هماهنگی بیشتری در پیاده‌سازی سیستم‌های مدیریت مختلف ایجاد می‌کند.

2. تفکر مبتنی بر ریسک

تمامی استانداردهای سیستم مدیریت بر تفکر مبتنی بر ریسک تأکید دارند. این مفهوم به سازمان‌ها کمک می‌کند تا ریسک‌های مرتبط با دستیابی به اهداف را شناسایی و مدیریت کنند و هم‌زمان فرصت‌های بهبود را شناسایی و به بهره‌برداری برسانند.

3. رهبری و تعهد

تمامی استانداردها بر نقش حیاتی رهبری در موفقیت سیستم مدیریت تأکید می‌کنند. مدیریت ارشد باید رهبری و تعهد خود را به پیاده‌سازی، نگهداری و بهبود مستمر سیستم مدیریت نشان دهد.

4. محیط سازمان

سازمان‌ها باید محیط داخلی و خارجی خود را که ممکن است بر اهداف و سیستم مدیریت آن‌ها تأثیر بگذارد، درک کنند. این شامل درک نیازها و انتظارات ذینفعان، و تعیین محدوده سیستم مدیریت است.

5. برنامه‌ریزی

سازمان‌ها باید ریسک‌ها و فرصت‌های مربوط به سیستم مدیریت را شناسایی کرده و اقدامات لازم برای دستیابی به اهداف و بهبود سیستم را برنامه‌ریزی کنند. این شامل تعیین اهداف، منابع، و برنامه‌های عملیاتی است.

6. پشتیبانی

استانداردها نیاز به فراهم کردن منابع لازم، از جمله نیروی انسانی، زیرساخت‌ها، و اطلاعات مستند، برای حمایت از عملکرد مؤثر سیستم مدیریت دارند.

7. عملیات

این بند فرآیندهای اصلی سازمان را که برای تحویل محصولات و خدمات مطابق با الزامات ضروری است، پوشش می‌دهد. این شامل کنترل تغییرات، برون‌سپاری و مدیریت فعالیت‌های عملیاتی است.

8. ارزیابی عملکرد

سازمان‌ها باید عملکرد سیستم مدیریت خود را از طریق نظارت، اندازه‌گیری، تحلیل و ارزیابی دوره‌ای بررسی کنند. این شامل حسابرسی داخلی و بازنگری مدیریت است.

9. بهبود

بهبود مستمر یک اصل اساسی در تمامی استانداردهای سیستم مدیریت است. این بند به سازمان‌ها کمک می‌کند تا نواقص را شناسایی کنند و اقدامات اصلاحی و پیشگیرانه را برای بهبود مستمر سیستم مدیریت انجام دهند.

مزایای استفاده از چارچوب سطح بالا (HLS)

  • یکپارچگی آسان‌تر سیستم‌ها: با استفاده از یک ساختار مشترک، سازمان‌ها می‌توانند چندین سیستم مدیریت مانند کیفیت، محیط زیست و ایمنی را به‌طور هم‌زمان و یکپارچه پیاده‌سازی و مدیریت کنند.
  • کاهش پیچیدگی: استفاده از HLS پیچیدگی‌های ناشی از مدیریت چندین استاندارد مختلف با ساختارهای متفاوت را کاهش می‌دهد.
  • بهبود کارایی و اثربخشی: HLS کمک می‌کند تا منابع به طور کارآمدتر مدیریت شوند و نتایج بهتر و هماهنگ‌تری در کل سازمان به دست آید.

جمع‌بندی

چارچوب سطح بالا (HLS) برای استانداردهای سیستم مدیریت، با ایجاد ساختاری مشترک و هماهنگ، سازمان‌ها را قادر می‌سازد تا سیستم‌های مدیریت مختلف را به‌طور کارآمدتر و یکپارچه‌تر پیاده‌سازی و نگهداری کنند. این چارچوب همچنین به بهبود فرآیندهای سازمانی، مدیریت ریسک‌ها و دستیابی به اهداف کیفیتی، زیست‌محیطی، ایمنی و سایر اهداف مرتبط کمک می‌کند.

نقش ایزو 9001 در مدیریت فرایندها در دهه آینده چیست؟

استاندارد ISO 9001، به‌عنوان یک چارچوب شناخته‌شده برای سیستم‌های مدیریت کیفیت (QMS)، نقش حیاتی در مدیریت فرآیندها ایفا می‌کند. با توجه به تغییرات سریع فناوری، نیازهای متغیر بازار و افزایش رقابت جهانی، نقش این استاندارد در دهه آینده بیشتر و مهم‌تر خواهد شد. در اینجا به برخی از جنبه‌های کلیدی نقش ISO 9001 در مدیریت فرآیندها در دهه آینده پرداخته می‌شود:

1. تسهیل دیجیتالی‌سازی و اتوماسیون فرآیندها:

با پیشرفت‌های فناوری، سازمان‌ها به‌سوی دیجیتالی‌سازی و اتوماسیون فرآیندها حرکت می‌کنند. ISO 9001 با تاکید بر مدیریت سیستماتیک فرآیندها، می‌تواند به سازمان‌ها کمک کند تا این انتقال را به‌طور مؤثر انجام دهند:

  • یکپارچگی با فناوری‌های جدید: ISO 9001 می‌تواند به عنوان یک چارچوب برای یکپارچه‌سازی فناوری‌هایی مانند اینترنت اشیا (IoT)، هوش مصنوعی (AI) و اتوماسیون فرآیندهای رباتیک (RPA) در مدیریت کیفیت استفاده شود.
  • مدیریت داده‌ها: با افزایش حجم داده‌ها، ISO 9001 می‌تواند به سازمان‌ها کمک کند تا فرآیندهای مدیریت داده‌ها را بهبود بخشند، از جمله تجزیه‌وتحلیل داده‌ها برای تصمیم‌گیری‌های مبتنی بر واقعیت.
2. تمرکز بیشتر بر مشتری‌مداری و سفارشی‌سازی:

در دهه آینده، انتظارات مشتریان پیچیده‌تر و شخصی‌تر خواهد شد. ISO 9001 با تاکید بر رضایت مشتری و بهبود مستمر، به سازمان‌ها کمک می‌کند تا:

  • پاسخگویی به نیازهای متغیر: سازمان‌ها می‌توانند از طریق سیستم‌های مدیریت کیفیت بهینه شده، نیازها و انتظارات مشتریان را به‌طور مداوم پیگیری کرده و فرآیندها را برای پاسخگویی سریع‌تر تنظیم کنند.
  • بهبود تجربه مشتری: با استفاده از داده‌های مشتری و بازخوردهای مستمر، سازمان‌ها می‌توانند فرآیندهای خود را برای ارائه تجربه بهتر به مشتری بهبود دهند.
3. مدیریت ریسک‌های پیچیده و تغییرات سریع:

با توجه به ناپایداری‌های جهانی و افزایش پیچیدگی‌های کسب‌وکار، تفکر مبتنی بر ریسک که در ISO 9001 وجود دارد، اهمیت بیشتری خواهد یافت:

  • پیش‌بینی و مدیریت ریسک: سازمان‌ها باید قادر باشند تا ریسک‌ها را در مراحل اولیه شناسایی و مدیریت کنند. ISO 9001 با تاکید بر شناسایی و مدیریت ریسک‌ها، به سازمان‌ها کمک می‌کند تا از تغییرات ناگهانی و خطرات پیش‌بینی نشده جلوگیری کنند.
  • انعطاف‌پذیری و پاسخگویی: توانایی سازمان‌ها در تطبیق سریع با تغییرات، از طریق بهبود فرآیندها و مدیریت ریسک، یکی از مزایای اصلی پیاده‌سازی این استاندارد خواهد بود.
4. پایداری و مسئولیت اجتماعی:

در دهه آینده، پایداری و مسئولیت اجتماعی به عنوان اجزای کلیدی موفقیت سازمان‌ها مطرح خواهند شد. ISO 9001 می‌تواند نقش مهمی در ادغام این مفاهیم در مدیریت فرآیندها ایفا کند:

  • بهبود فرآیندها با تمرکز بر پایداری: سازمان‌ها می‌توانند فرآیندهای خود را برای کاهش مصرف منابع، کاهش ضایعات و بهبود بهره‌وری انرژی بهینه‌سازی کنند.
  • تعهد به مسئولیت اجتماعی: از طریق یک سیستم مدیریت کیفیت که مسئولیت اجتماعی را در نظر دارد، سازمان‌ها می‌توانند فرآیندهای خود را به گونه‌ای طراحی کنند که اثرات مثبت بر جامعه و محیط زیست داشته باشند.
5. تسهیل نوآوری و بهبود مستمر:

ISO 9001 با تاکید بر بهبود مستمر و نوآوری، سازمان‌ها را تشویق می‌کند تا به‌طور مداوم فرآیندها را ارزیابی و بهبود دهند:

  • پرورش فرهنگ نوآوری: با ایجاد یک چارچوب ساختاریافته برای مدیریت کیفیت، سازمان‌ها می‌توانند فرهنگ نوآوری را در تمامی سطوح نهادینه کنند.
  • افزایش رقابت‌پذیری: بهبود مستمر فرآیندها به سازمان‌ها کمک می‌کند تا رقابت‌پذیری خود را در بازار حفظ کرده و حتی افزایش دهند.

در دهه آینده، ISO 9001 نقش بسیار مهمی در مدیریت فرآیندها خواهد داشت. با توجه به روندهای جدید مانند دیجیتالی‌سازی، افزایش اهمیت رضایت مشتری، مدیریت ریسک‌های پیچیده، پایداری و نوآوری، این استاندارد به سازمان‌ها کمک خواهد کرد تا فرآیندهای خود را بهبود بخشند و با تغییرات سریع و نیازهای پیچیده بازار همگام شوند. این استاندارد به‌عنوان یک ابزار استراتژیک، سازمان‌ها را قادر می‌سازد تا در محیط‌های پویای کسب‌وکار به موفقیت دست یابند.

نیاز به مشاوره دارید؟ با ما تماس بگیرید: 09132119102

روند مستند سازی در ایزو 9001

در استاندارد ISO 9001:2015، مستندسازی نقش مهمی در پیاده‌سازی و حفظ یک سیستم مدیریت کیفیت (QMS) ایفا می‌کند. این مستندسازی به سازمان‌ها کمک می‌کند تا فرآیندها، روش‌ها و دستورالعمل‌های کاری خود را به‌صورت مشخص و مدون تعریف کنند، کنترل کیفیت را بهبود بخشند و اثربخشی سیستم مدیریت کیفیت را تضمین نمایند.

الزامات مستندسازی در ISO 9001:2015:

استاندارد ISO 9001:2015 برخلاف نسخه‌های قبلی، به‌طور خاص بر کاهش الزام به مستندسازی تأکید دارد و از اصطلاح “مستندات” به “اطلاعات مدون” (Documented Information) تغییر رویه داده است. این به سازمان‌ها انعطاف بیشتری می‌دهد تا نوع و میزان مستندسازی را متناسب با نیازها و پیچیدگی‌های خود انتخاب کنند.

1. اطلاعات مدون الزامی:

برخی از مستندات که باید حتماً تهیه و نگهداری شوند، شامل موارد زیر هستند:

  • دامنه سیستم مدیریت کیفیت (Scope of the QMS): مشخص کردن حدود و دامنه کاربرد سیستم مدیریت کیفیت.
  • سیاست کیفیت (Quality Policy): بیانیه‌ای که اهداف کلی و جهت‌گیری سازمان در زمینه کیفیت را تعیین می‌کند.
  • اهداف کیفیت (Quality Objectives): اهداف کمی و کیفی که سازمان قصد دارد به آن‌ها دست یابد.
  • سوابق عملکرد (Performance Records): اطلاعاتی که نشان می‌دهند فرآیندها مطابق با برنامه‌ریزی‌ها اجرا شده‌اند.
2. مستندسازی فرآیندها:

مستندات مربوط به فرآیندها و رویه‌ها باید به گونه‌ای تدوین شوند که:

  • تعریف فرآیندها: فرآیندهای کلیدی و وابستگی‌های آن‌ها مشخص شده و در مستندات ثبت شود.
  • تعیین مسئولیت‌ها: مسئولیت‌ها و اختیارات افراد در هر فرآیند به وضوح بیان شود.
  • کنترل‌ها و معیارهای عملکرد: معیارهای عملکرد و کنترل‌های لازم برای اطمینان از کیفیت خروجی‌ها مشخص شود.
3. کنترل اطلاعات مدون:
  • ایجاد و به‌روزرسانی: اطمینان حاصل شود که اطلاعات مدون دقیق، قابل‌فهم و به‌روز هستند.
  • کنترل دسترسی: باید کنترل شود که چه کسانی به این اطلاعات دسترسی دارند و چه کسانی می‌توانند آن‌ها را تغییر دهند.
  • نگهداری و حفاظت: اطلاعات مدون باید به‌گونه‌ای نگهداری شوند که از دست دادن، نابودی یا دستکاری ناخواسته جلوگیری شود.
4. مستندات اختیاری و تکمیلی:

در حالی که برخی از مستندات الزامی هستند، سازمان‌ها می‌توانند بر اساس نیازهای خاص خود مستندات اضافی ایجاد کنند. این مستندات می‌توانند شامل:

  • روش‌های اجرایی (Procedures): دستورالعمل‌های دقیق برای انجام کارهای خاص.
  • دستورالعمل‌های کاری (Work Instructions): راهنمایی‌های گام‌به‌گام برای اجرای وظایف خاص.
  • سوابق آموزشی (Training Records): مستندات مربوط به آموزش کارکنان و ارتقای مهارت‌های آن‌ها.
اهمیت مستندسازی در ISO 9001:2015:
  • ثبات و یکنواختی: مستندسازی به تضمین اجرای یکنواخت فرآیندها کمک می‌کند و از تغییرات غیرمجاز و ناپایدار جلوگیری می‌کند.
  • شفافیت و پاسخگویی: مستندات به وضوح مسئولیت‌ها و وظایف هر فرد را مشخص می‌کنند و شفافیت سازمانی را افزایش می‌دهند.
  • ارزیابی و بهبود: از مستندات می‌توان برای ارزیابی عملکرد، شناسایی مشکلات و اجرای اقدامات اصلاحی استفاده کرد.
  • پشتیبانی از حسابرسی: مستندسازی مناسب به حسابرسان داخلی و خارجی کمک می‌کند تا به‌راحتی عملکرد سیستم مدیریت کیفیت را ارزیابی کنند.

مستندسازی در ISO 9001:2015 به عنوان یک ابزار حیاتی برای پیاده‌سازی و نگهداری سیستم مدیریت کیفیت عمل می‌کند. این مستندسازی شامل ایجاد و نگهداری اطلاعات مدون، تعیین رویه‌ها و فرآیندها، و کنترل دقیق این اطلاعات است. در این استاندارد، تأکید بر مستندسازی کارآمد و موثر است، به‌طوری که سازمان‌ها بتوانند به بهترین شکل ممکن کیفیت محصولات و خدمات خود را تضمین کرده و بهبود مستمر را دنبال کنند.

نیاز به مشاوره دارید؟ با ما تماس بگیرید: 09132119102

تفکر مبتنی بر ریسک و رویکرد فرایندی در ایزو 9001 چیست؟

استاندارد ISO 9001:2015 دو مفهوم کلیدی را برای مدیریت کیفیت معرفی می‌کند که به سازمان‌ها کمک می‌کند تا بهبود مستمر و عملکرد بهتر را تضمین کنند: تفکر مبتنی بر ریسک و رویکرد فرآیندی. این دو مفهوم به‌طور هماهنگ به سازمان‌ها کمک می‌کنند تا به شکل سیستماتیک و کارآمد به اهداف کیفی خود دست یابند.

1. تفکر مبتنی بر ریسک (Risk-based Thinking):

تفکر مبتنی بر ریسک یک رویکرد سیستماتیک برای شناسایی، ارزیابی و مدیریت ریسک‌ها و فرصت‌ها در سازمان است. در استاندارد ISO 9001:2015، این مفهوم به‌عنوان یکی از اصول اساسی مدیریت کیفیت معرفی شده است.

محورهای اصلی تفکر مبتنی بر ریسک:
  • پیشگیری به‌جای واکنش: این رویکرد سازمان‌ها را تشویق می‌کند تا به‌جای واکنش به مشکلات پس از وقوع آن‌ها، ریسک‌ها را پیش‌بینی کرده و اقدامات پیشگیرانه‌ای برای کاهش یا حذف آن‌ها انجام دهند.
  • شناسایی و ارزیابی ریسک‌ها: سازمان‌ها باید ریسک‌های مرتبط با فرآیندهای خود را شناسایی کنند، احتمال وقوع و تأثیر آن‌ها را ارزیابی کرده و ریسک‌ها را بر اساس اهمیت آن‌ها اولویت‌بندی کنند.
  • مدیریت فرصت‌ها: علاوه بر مدیریت ریسک‌ها، تفکر مبتنی بر ریسک به شناسایی و استفاده از فرصت‌هایی که می‌توانند به بهبود کیفیت و بهره‌وری سازمان کمک کنند، نیز تأکید دارد.
  • یکپارچگی در فرآیندها: تفکر مبتنی بر ریسک باید در تمامی فرآیندهای سازمان جاری باشد و به‌عنوان یک رویکرد کلی در مدیریت کیفیت مورد استفاده قرار گیرد.
2. رویکرد فرآیندی (Process Approach):

رویکرد فرآیندی به سازمان‌ها کمک می‌کند تا تمامی فعالیت‌ها و وظایف خود را به‌عنوان مجموعه‌ای از فرآیندهای مرتبط و وابسته به هم مدیریت کنند. این دیدگاه به درک بهتر جریان کاری، بهینه‌سازی فرآیندها و بهبود کیفیت کمک می‌کند.

محورهای اصلی رویکرد فرآیندی:
  • شناسایی فرآیندها: در این رویکرد، سازمان باید تمامی فرآیندهای مورد نیاز برای سیستم مدیریت کیفیت را شناسایی کند. این فرآیندها می‌توانند شامل طراحی، تولید، ارائه خدمات، و پشتیبانی باشند.
  • درک روابط و تعاملات فرآیندها: سازمان باید تعاملات بین فرآیندها را شناسایی و مدیریت کند. این شامل درک ورودی‌ها، خروجی‌ها و نقاط اتصال فرآیندها است.
  • کنترل فرآیندها: هر فرآیند باید تحت کنترل قرار گیرد تا اطمینان حاصل شود که خروجی‌های آن با الزامات و اهداف کیفی مطابقت دارند. این کنترل‌ها شامل تعیین معیارهای عملکرد، منابع، و مسئولیت‌ها است.
  • بهبود مستمر: رویکرد فرآیندی به سازمان‌ها کمک می‌کند تا بهبود مستمر را از طریق پایش و اندازه‌گیری عملکرد فرآیندها و اجرای اقدامات اصلاحی و بهبودیافته محقق کنند.

ارتباط بین تفکر مبتنی بر ریسک و رویکرد فرآیندی:
  • مدیریت ریسک در فرآیندها: با استفاده از تفکر مبتنی بر ریسک، سازمان‌ها می‌توانند ریسک‌ها و فرصت‌ها را در هر فرآیند شناسایی و مدیریت کنند. این به معنای اعمال کنترل‌های مناسب بر روی فرآیندها و اطمینان از عملکرد مؤثر آن‌ها است.
  • افزایش بهره‌وری: رویکرد فرآیندی به‌طور مستقیم به افزایش بهره‌وری کمک می‌کند، در حالی که تفکر مبتنی بر ریسک از بروز مشکلات پیشگیری می‌کند. ترکیب این دو رویکرد به سازمان‌ها امکان می‌دهد تا با کمترین هزینه و بالاترین کیفیت به اهداف خود دست یابند.
  • بهبود کیفیت و رضایت مشتری: مدیریت مؤثر ریسک‌ها در فرآیندها می‌تواند به بهبود کیفیت محصولات و خدمات و افزایش رضایت مشتریان منجر شود.

تفکر مبتنی بر ریسک و رویکرد فرآیندی دو اصل اساسی در ISO 9001:2015 هستند که به سازمان‌ها کمک می‌کنند تا سیستم‌های مدیریت کیفیت خود را بهبود دهند. تفکر مبتنی بر ریسک به سازمان‌ها امکان می‌دهد تا ریسک‌ها و فرصت‌ها را به‌طور سیستماتیک شناسایی و مدیریت کنند، در حالی که رویکرد فرآیندی به بهینه‌سازی و کنترل فرآیندهای کسب‌وکار کمک می‌کند. با اجرای هم‌زمان این دو رویکرد، سازمان‌ها می‌توانند به بهبود مستمر، کاهش ریسک‌ها، و افزایش بهره‌وری دست یابند.

مفهوم ریسک در ایزو 9001

در استاندارد ISO 9001:2015 که به سیستم‌های مدیریت کیفیت می‌پردازد، مفهوم ریسک (Risk) به‌عنوان یکی از عناصر کلیدی برای مدیریت کیفیت و بهبود مستمر در سازمان‌ها معرفی شده است. مفهوم ریسک در این استاندارد به معنای احتمال وقوع رویدادها یا شرایطی است که می‌توانند بر دستیابی به اهداف کیفی سازمان تأثیر منفی بگذارند.

محورهای اصلی مفهوم ریسک در ISO 9001:2015:
  1. مدیریت ریسک بر مبنای تفکر مبتنی بر ریسک (Risk-based thinking):
    • رویکرد پیشگیرانه: استاندارد ISO 9001:2015 سازمان‌ها را تشویق می‌کند که به‌جای واکنش نشان دادن به مشکلات پس از وقوع آن‌ها، ریسک‌ها را شناسایی کرده و اقدامات پیشگیرانه‌ای برای مدیریت و کاهش آن‌ها انجام دهند.
    • جلوگیری از وقوع عدم انطباق‌ها: این رویکرد به سازمان‌ها کمک می‌کند تا از بروز عدم انطباق‌ها، مشکلات کیفی و شکست‌ها پیشگیری کنند، و بدین ترتیب عملکرد کلی سازمان بهبود یابد.
  2. شناسایی و ارزیابی ریسک‌ها:
    • تحلیل ریسک: سازمان‌ها باید ریسک‌های مربوط به فرآیندهای کسب‌وکار، محصولات، و خدمات خود را شناسایی کنند. این شامل ارزیابی احتمال وقوع ریسک‌ها و تاثیرات بالقوه آن‌ها بر کیفیت است.
    • اولویت‌بندی ریسک‌ها: پس از شناسایی و ارزیابی ریسک‌ها، سازمان‌ها باید ریسک‌ها را بر اساس اهمیت و تاثیرشان اولویت‌بندی کنند و بر مدیریت ریسک‌های با اولویت بالا تمرکز نمایند.
  3. اقدامات برای مدیریت ریسک:
    • برنامه‌ریزی اقدامات: سازمان‌ها باید برنامه‌های کنترلی و پیشگیرانه‌ای برای مدیریت و کاهش ریسک‌ها تدوین کنند. این اقدامات می‌توانند شامل تغییر در فرآیندها، آموزش کارکنان، یا اجرای سیستم‌های کنترلی جدید باشند.
    • پیگیری و نظارت: پیگیری اجرای اقدامات مدیریت ریسک و نظارت بر اثرگذاری آن‌ها از اهمیت بالایی برخوردار است. این کار به سازمان کمک می‌کند تا از اثربخشی اقدامات خود اطمینان حاصل کند و در صورت نیاز بهبودهای لازم را اعمال کند.
  4. فرصت‌ها در کنار ریسک‌ها:
    • شناسایی فرصت‌ها: استاندارد ISO 9001:2015 علاوه بر تمرکز بر ریسک‌ها، به شناسایی فرصت‌ها نیز تأکید دارد. فرصت‌ها می‌توانند شامل بهبود فرآیندها، افزایش بهره‌وری، یا توسعه محصولات و خدمات جدید باشند.
    • مدیریت فرصت‌ها: سازمان‌ها باید به‌طور سیستماتیک فرصت‌ها را شناسایی و ارزیابی کنند و برنامه‌هایی برای بهره‌برداری از آن‌ها تدوین نمایند.
  5. یکپارچگی ریسک در سیستم مدیریت کیفیت:
    • تأثیر بر کل سیستم: ریسک‌ها باید در تمامی بخش‌های سیستم مدیریت کیفیت (QMS) مدنظر قرار گیرند، از برنامه‌ریزی استراتژیک تا عملیات روزمره.
    • ارتباط با اهداف کیفیت: مدیریت ریسک‌ها باید به‌گونه‌ای باشد که دستیابی به اهداف کیفی سازمان را تسهیل کرده و بهبود مستمر را تشویق کند.

اهمیت مدیریت ریسک در ISO 9001:2015:
  • بهبود تصمیم‌گیری: درک و مدیریت ریسک‌ها به سازمان‌ها کمک می‌کند تا تصمیمات بهتر و آگاهانه‌تری بگیرند.
  • افزایش اطمینان به کیفیت: مدیریت مؤثر ریسک‌ها می‌تواند کیفیت محصولات و خدمات را بهبود دهد و رضایت مشتریان را افزایش دهد.
  • کاهش هزینه‌ها: با شناسایی و کاهش ریسک‌ها، سازمان‌ها می‌توانند هزینه‌های مرتبط با عدم انطباق‌ها، شکست‌ها، و مشکلات کیفی را کاهش دهند.
  • تقویت انطباق با الزامات: مدیریت ریسک‌ها به سازمان‌ها کمک می‌کند تا با الزامات قانونی و مقرراتی بهتر انطباق پیدا کنند.

مفهوم ریسک در استاندارد ISO 9001:2015 بر شناسایی، ارزیابی، و مدیریت ریسک‌ها در تمامی جنبه‌های سیستم مدیریت کیفیت تأکید دارد. این رویکرد به سازمان‌ها امکان می‌دهد تا به شیوه‌ای پیشگیرانه عمل کرده، کیفیت محصولات و خدمات خود را بهبود بخشند و به طور کلی عملکرد خود را ارتقا دهند.

بعبارت دیگر استاندارد ISO 9001:2015 بر دو مفهوم اساسی تاکید دارد که به سازمان‌ها کمک می‌کنند تا سیستم مدیریت کیفیت (QMS) خود را بهبود بخشند: رویکرد فرآیندی و تفکر مبتنی بر ریسک. این دو مفهوم با چارچوب چرخه‌ی PDCA (برنامه‌ریزی، اجرا، بررسی، اقدام) ادغام شده‌اند تا اطمینان حاصل شود که تمامی فرآیندهای سازمان به‌صورت موثر و کارآمد مدیریت می‌شوند و ریسک‌ها به طور مناسبی شناسایی و مدیریت می‌شوند.

1. رویکرد فرآیندی (Process Approach) در چارچوب PDCA

رویکرد فرآیندی به معنای مدیریت سازمان به‌عنوان یک مجموعه از فرآیندهای مرتبط و وابسته به هم است. این رویکرد سازمان را قادر می‌سازد تا بر کارایی و اثربخشی فرآیندها تمرکز کند و از بهبود مستمر اطمینان حاصل کند. رویکرد فرآیندی در چارچوب PDCA (Plan-Do-Check-Act) به این صورت اجرا می‌شود:

الف) برنامه‌ریزی (Plan):
  • شناسایی فرآیندها: ابتدا سازمان باید فرآیندهای کلیدی خود را شناسایی کند. این شامل درک ورودی‌ها، خروجی‌ها و منابع مورد نیاز هر فرآیند است.
  • تعیین اهداف کیفیت: سازمان اهداف کیفیتی را برای هر فرآیند تعیین می‌کند که با اهداف کلی سیستم مدیریت کیفیت هماهنگ است.
  • شناسایی ریسک‌ها و فرصت‌ها: در این مرحله، ریسک‌های مرتبط با هر فرآیند و فرصت‌های بهبود شناسایی و برنامه‌ریزی می‌شوند.
ب) اجرا (Do):
  • اجرای فرآیندها: فرآیندها بر اساس برنامه‌ریزی‌ها و اهداف تعیین شده اجرا می‌شوند.
  • تخصیص منابع: منابع مورد نیاز برای هر فرآیند (مانند نیروی انسانی، مواد، تجهیزات) تخصیص داده می‌شوند.
  • آموزش و توانمندسازی کارکنان: کارکنان آموزش‌های لازم را دریافت می‌کنند تا بتوانند فرآیندها را به‌درستی اجرا کنند.
ج) بررسی (Check):
  • پایش و اندازه‌گیری: عملکرد فرآیندها به‌صورت مستمر پایش و اندازه‌گیری می‌شود تا اطمینان حاصل شود که آن‌ها به‌درستی اجرا می‌شوند و اهداف کیفیتی محقق می‌شوند.
  • تجزیه و تحلیل داده‌ها: نتایج حاصل از پایش و اندازه‌گیری‌ها تحلیل می‌شود تا نقاط ضعف و قوت فرآیندها شناسایی شوند.
د) اقدام (Act):
  • اجرای اقدامات اصلاحی: در صورت شناسایی هرگونه عدم انطباق یا مشکلی، اقدامات اصلاحی برای رفع آن‌ها اجرا می‌شود.
  • بهبود مستمر: فرآیندها و روش‌ها بر اساس یافته‌های بررسی و تحلیل بهبود می‌یابند.
2. بیس تفکر مبتنی بر ریسک (Risk-based Thinking)

تفکر مبتنی بر ریسک یکی از اصول کلیدی ISO 9001:2015 است که به سازمان‌ها کمک می‌کند تا ریسک‌ها و فرصت‌ها را در تمامی مراحل فرآیندهای خود مدیریت کنند. این مفهوم در راستای حمایت از رویکرد فرآیندی و چرخه PDCA عمل می‌کند.

مفهوم و اصول تفکر مبتنی بر ریسک:
  • شناسایی ریسک‌ها و فرصت‌ها: سازمان باید به‌صورت مداوم ریسک‌ها و فرصت‌هایی که می‌توانند بر دستیابی به اهداف کیفی تأثیر بگذارند را شناسایی کند.
  • ارزیابی ریسک‌ها: هر ریسک باید بر اساس احتمال وقوع و تاثیر آن ارزیابی شود و بر این اساس اولویت‌بندی گردد.
  • مدیریت ریسک‌ها: سازمان باید اقداماتی را برای کنترل یا کاهش ریسک‌ها اتخاذ کند و اطمینان حاصل کند که این اقدامات در کل سیستم مدیریت کیفیت اجرا می‌شوند.
  • استفاده از فرصت‌ها: فرصت‌ها شناسایی شده و سازمان باید برنامه‌هایی برای بهره‌برداری از آن‌ها تدوین کند.

ارتباط تفکر مبتنی بر ریسک با چرخه PDCA:
  • برنامه‌ریزی (Plan): در مرحله برنامه‌ریزی، ریسک‌ها و فرصت‌ها شناسایی و ارزیابی می‌شوند. این کار به سازمان کمک می‌کند تا برنامه‌هایی را تدوین کند که از بروز مشکلات جلوگیری کرده و فرصت‌های بهبود را بهره‌برداری کند.
  • اجرا (Do): اقدامات برای مدیریت ریسک‌ها و استفاده از فرصت‌ها اجرا می‌شوند. این اقدامات می‌توانند شامل تغییر در فرآیندها، آموزش کارکنان یا اجرای سیستم‌های کنترلی باشند.
  • بررسی (Check): سازمان باید نتایج اقدامات خود را بررسی کند تا مطمئن شود که ریسک‌ها به درستی مدیریت شده‌اند و فرصت‌ها به‌طور کامل مورد استفاده قرار گرفته‌اند.
  • اقدام (Act): بر اساس نتایج بررسی، سازمان می‌تواند اقدامات اصلاحی و بهبودیافته‌ای را برای مدیریت بهتر ریسک‌ها و بهره‌برداری از فرصت‌ها انجام دهد.

در ISO 9001:2015، رویکرد فرآیندی و تفکر مبتنی بر ریسک دو ستون اصلی برای مدیریت کیفیت هستند. رویکرد فرآیندی سازمان‌ها را قادر می‌سازد تا فرآیندهای خود را به‌صورت یکپارچه و کارآمد مدیریت کنند، در حالی که تفکر مبتنی بر ریسک به آن‌ها کمک می‌کند تا ریسک‌ها و فرصت‌ها را شناسایی و مدیریت کنند. این دو مفهوم به‌صورت هماهنگ با چارچوب PDCA عمل می‌کنند تا سازمان‌ها بتوانند به اهداف کیفیتی خود دست یابند و بهبود مستمر را تضمین کنند.

نیاز به مشاوره دارید؟ با ما تماس بگیرید: 09132119102

آخرین تغییرات ایزو9001 – ممیزی مسائل مربوط به تغییرات آب و هوایی در ISO 9001

گروه روشهای حسابرسی ISO 9001
راهنمایی در مورد:
ممیزی مسائل مربوط به تغییرات آب و هوایی در ISO 9001

مقدمه
به عنوان بخشی از تعهد ISO به اقدام در مورد تغییرات آب و هوا، که به اتفاق آرا توسط همه
نهادهای عضو سازمان ISO در اعلامیه لندن، (https://www.iso.org/ClimateAction.html)، تایید شده است
در حال حاضر بیش از 30 استاندارد سیستم مدیریت ISO از جمله ISO 9001 اصلاح شده است تا ملاحظات تغییرات آب و هوایی را به شرح زیر شامل شود:

اقدامات اقلیمی سازمان ISO

4.1 شناخت سازمان و زمینه آن.
سازمان باید مسائل بیرونی و داخلی را که با هدف آن مرتبط است و بر توانایی آن برای دستیابی به نتایج مورد نظر سیستم مدیریت کیفیت تأثیر می گذارد, تعیین کند.
* سازمان باید تعیین کند که آیا تغییر آب و هوا یک موضوع مرتبط است یا خیر.


4.2 درک نیازها و انتظارات طرف های ذینفع.
سازمان باید موارد زیر را تعیین کند:

  • اشخاص ذینفعی که با سیستم مدیریت کیفیت مرتبط هستند.
  • الزامات مربوطه این اشخاص ذینفع.
  • کدام یک از این الزامات از طریق سیستم مدیریت کیفیت برطرف خواهد شد.
  • توجه: طرف های ذینفع مربوطه می توانند الزامات مربوط به تغییرات آب و هوا را داشته باشند

هدف کلی بندهای 4.1 و 4.2 بدون تغییر باقی می ماند، زیرا این بندها شامل نیاز سازمان به بررسی مسائل داخلی و خارجی است که می تواند بر اثربخشی سیستم مدیریت آنها تأثیر بگذارد (از بیانیه مشترک ISO/IAF). این الحاقات جدید برای اطمینان از اینکه تغییرات اقلیمی به طور محکم بر روی صفحه رادار سازمان قرار دارد و به عنوان یکی از مسائل خارجی که در طراحی و اجرای سیستم مدیریت کیفیت آنها باید در نظر گرفته شود، مورد توجه ویژه قرار می گیرد.

هدف این مقاله ارائه راهنمایی به حسابرسان در مورد ممیزی این الزام اصلاح شده و یادداشت در زمینه خاص دامنه ISO 9001 و نتایج مورد نظر آن، ارائه توضیحات بیشتر در مورد همپوشانی ها یا سردرگمی های احتمالی با موضوعات دیگری است که توسط سازمان ها مورد توجه قرار گرفته است. ارتباط مستقیم با مدیریت کیفیت اصلاحات استاندارد در دسترس عموم است. راهنمایی ارائه شده در این مقاله برای ممیزی های شخص اول، دوم و شخص ثالث در نظر گرفته شده است. در مورد صدور گواهینامه شخص ثالث، به دلیل ماهیت اصلاحیه، برنامه انتقال خاصی مورد نیاز نیست، همانطور که IAF به موقع اعلام کرده است.
در برخی از نقاط جهان تغییرات اقلیمی و علل آن موضوعات بحث برانگیزی است. مطابق با دستورالعمل های ISO 19011:2018 برای حسابرسی سیستم های مدیریت، حسابرسان باید عینیت و بی طرفی خود را هنگام ممیزی مسائل مربوط به تغییرات آب و هوا حفظ کنند. آنها نباید باورهای شخصی مرتبط با تغییرات آب و هوایی را بیان کنند. نقش حسابرسان این است که ارزیابی کنند آیا سازمان تشخیص می دهد که آیا مسائل مربوط به تغییرات آب و هوا در ارتباط با QMS و نتایج مورد نظر آن است یا خیر و اگر چنین است، چگونه در QMS به آن پرداخته می شود.

این اصلاحیه سازمان را ملزم نمی کند که ابتکارات تغییرات آب و هوایی داشته باشد مگر اینکه به عنوان یک موضوع مرتبط برای دستیابی به نتایج مورد نظر QMS شناسایی شده باشد.

تغییر اقلیم در زمینه ISO 9001
موضوعات مرتبط با تغییرات اقلیمی که باید توسط سازمان تعیین شود، در صورت وجود، مواردی هستند که با هدف و جهت استراتژیک آن مرتبط هستند و بر توانایی سازمان برای دستیابی به نتایج مورد نظر سیستم مدیریت کیفیت تأثیر می‌گذارند:

  • توانایی ارائه مداوم محصولات و خدماتی که مطابق با الزامات قانونی است و قابل اجراست
  • افزایش رضایت مشتری از طریق استفاده مؤثر از سیستم، از جمله فرآیندهای بهبود سیستم و اطمینان از انطباق با مشتری و الزامات قانونی و نظارتی قابل اجرا (ISO 9001، بند 1).
    ارتباط این موضوعات بسته به اندازه و بخش سازمان، محصولات و خدمات ارائه شده، موقعیت آن در زنجیره تامین، جغرافیای آن، دامنه سیستم مدیریت کیفیت سازمان و به طور بالقوه عوامل دیگر به طور قابل توجهی متفاوت خواهد بود.
  • گنجاندن متن جدید در 4.1 سازمان ها را ملزم می کند که تغییرات آب و هوا را در نظر بگیرند تا تعیین کنند که آیا مسائل مرتبطی وجود دارد یا خیر که باید به آنها رسیدگی شود. اگرچه متن جدید است، ممکن است حسابرسان متوجه شوند که برخی از سازمان‌ها در حال بررسی و رسیدگی به مسائل مربوط به تغییرات آب و هوایی در محدوده سیستم مدیریت کیفیت هستند (مانند صورت‌حساب‌های تامین‌کننده انرژی، بیانگر درصد انرژی تامین‌شده از منابع تجدیدپذیر؛
  • ادعاهای مربوط به اعتبار کربن، ادعاهای مربوط به محصول در مورد کاهش مصرف انرژی، جایگزینی مواد خام یا در نظر گرفتن طراحی زیست محیطی محصولات برای کاهش تأثیر تغییرات آب و هوا و غیره). حسابرسان همچنین سازمان‌هایی را پیدا می‌کنند که قبلاً تغییرات آب و هوایی را در نظر گرفته‌اند و تشخیص داده‌اند که این یک موضوع مربوط به QMS آنها نیست. برای سایر سازمان ها، این ممکن است یک ملاحظه جدید باشد. یادداشت 4.2 یادآوری این موضوع است که ممکن است، در حال حاضر یا به طور بالقوه در آینده، الزامات مربوط به تغییرات آب و هوایی وجود داشته باشد که توسط مشتریان و اشخاص ذینفع مربوطه دیکته شده است. یک موضوع تغییر آب و هوا می تواند برای رشته های مختلف سیستم مدیریت، مانند محیط زیست، بهداشت و ایمنی، انرژی، مالی یا سایر جنبه های فعالیت های یک سازمان مرتبط باشد.
    در حالی که این موارد ممکن است اهمیت فرعی داشته باشند، به طور کلی در محدوده ممیزی سیستم مدیریت کیفیت مورد توجه قرار نمی گیرند. اگر سازمانی دارای یک سیستم مدیریت یکپارچه با سایر رشته های سیستم مدیریت باشد، احتمالاً همان موضوع در دیدگاه های مختلف توسط سازمان به صورت کل نگر تحلیل می شود. حسابرسان باید از این موضوع آگاه باشند و بر نتایج مورد نظر QMS و فرآیندهای آن تمرکز کنند، با در نظر گرفتن اینکه ممکن است در زمینه‌های خاصی همپوشانی وجود داشته باشد (مانند طراحی محصول با در نظر گرفتن جنبه‌های زیست‌محیطی).

حسابرسی مسائل تغییر اقلیم با تأثیر در QMS و نتایج آن

  1. آیا سازمان تعیین کرده است که آیا تغییر آب و هوا یک موضوع مرتبط است؟
  2. آیا تصمیم سازمان با الزامات قانونی و مقرراتی قابل اجرا برای محصولات و خدمات آنها مطابقت دارد؟
  3. آیا تصمیم سازمان با الزامات قراردادی آنها مطابقت دارد؟

4.1 الزامات جدید: سازمان باید تعیین کند که آیا تغییر آب و هوا یک موضوع مرتبط است یا خیر.
ملاحظات حسابرسی برای تأثیرات تغییرات آب و هوایی ناشی از مسائل خارجی و داخلی می تواند شامل موارد زیر باشد:

  • تغییرات در الزامات قانونی یا مقرراتی مانند محدودیت در استفاده از مواد خاص، چرخه محصول، چرخه عمر محصول، منشاء محصول، ادعاها و غیره.
  • استفاده از مواد زیستی و تجدید پذیر.
    اثرات بالقوه بر روی محصولات و خدمات یا فرآیندهای QMS، توسط تغییرات تعیین شده در سایر رشته های سیستم مدیریت، به عنوان مثال نیاز به کاهش مصرف انرژی، کاهش ضایعات، استفاده مجدد یا بازیافت مواد.
  • عمر طولانی محصولات، خدمات پس از تحویل و کمک
  • الزامات حرکت به سمت محصولات و خدمات کربن خنثی.
  • مسائلی که به دلیل انرژی و ملاحظات دیگر بر فرآیندها و زیرساخت ها تأثیر می گذارد.
  • آسیب پذیری سازمان در ارائه محصولات و خدمات خود به دلیل فراوانی طوفان، جریان آب، آتش سوزی، خشکسالی که ممکن است به کمبود در عرضه و یا مشکل در توزیع دلالت کند.
  • نگرانی های مربوط به دانش کلی و کنترل زنجیره تامین در مسائل مربوط به تغییرات آب و هوا.
  • روند بازار در مورد پایداری محصولات و خدمات و اطلاعات و ادعاهای مرتبط
  • محصولات و خدمات رقابتی با عملکرد بهتر بالقوه در مسائل مربوط به تغییرات آب و هوا.

4.2 توجه: اشخاص ذینفع مربوطه می توانند الزامات مربوط به تغییرات آب و هوا را داشته باشند
آیا سازمان وجود الزامات مربوط به تغییرات آب و هوایی را از طرف ذینفع مربوطه تعیین کرده است؟
نمونه های ممیزی الزامات مربوط به طرف ذینفع برای تغییرات آب و هوا می تواند شامل موارد زیر باشد:

  • الزامات قانونی و مقرراتی، محیطی یا تغییرات آب و هوایی برای محصول یا خدمات ارائه شده، و مواردی که بر توانایی سازمان برای ارائه آن محصول یا خدمات تأثیر می گذارد.
  • الزامات مشتری در مورد تغییرات آب و هوایی، دبی صفر یا بی طرفی کربن محصولات.
  • سیاست ها و استراتژی های شرکت مادر.
  • الزامات مربوط به اطلاعات محصول در مورد جنبه های مربوط به تغییرات آب و هوا
    (پایداری مبدا، استفاده مجدد، قابلیت بازیافت، پایان عمر، کربن جاسازی شده، “برچسب گذاری سبزشو” و غیره)، از جمله ادعاهای مربوط به محصول و الزامات قانونی، قانونی و سایر الزامات موجود مرتبط.
  • تغییرات کدها و استانداردهای صنعت مربوط به تغییرات آب و هوایی.
  • قراردادهای زیست محیطی با گروه های اجتماعی یا سازمان های غیر دولتی.
  • مجوزها، مجوزها، یا سایر اشکال مجوز زیست محیطی.
  • الزامات مربوط به تغییر آب و هوا در فرآیندهایی مانند بسته بندی، ساخت، خدمات، تدارکات و غیره.

رسیدگی به مسائلی که توسط سازمان به عنوان مرتبط تعیین شده است
اگر سازمان تشخیص داده باشد که مسائل مربوطه یا الزامات مشتری و سایر طرف‌های ذینفع مرتبط با تغییرات آب و هوایی وجود دارد، گام بعدی حسابرس ارزیابی نحوه پرداختن به این موارد در QMS است، که به سادگی مسیرهای هر موضوع دیگری را دنبال می‌کند. در زیر نمونه‌های غیر جامعی از سؤالات و جنبه‌های مرتبط برای حسابرس برای ارزیابی نحوه رسیدگی سازمان به این مسائل ارائه شده است.

4.3 تعیین محدوده QMS
آیا این مسائل مربوط به تغییر آب و هوا بر دامنه QMS تأثیر می گذارد یا کاربرد برخی الزامات را تغییر می دهد؟ آیا نیازی به تغییر دامنه QMS وجود دارد؟
مثال های مرتبط:
این سازمان به دلیل خطر بیشتر سیل در مکان فعلی خود، مکان را جابجا کرد.
این سازمان محصولات و خدمات مختلفی ارائه می کند.
سازمان توسعه محصول را اعمال نکرد، اما تغییر در مواد خام یا فرآیندها، نیاز به کاربرد آن را مشخص کرد.

6.1 اقدامات برای رسیدگی به خطرات و فرصت ها.
آیا سازمان برای تعیین ریسک ها و فرصت ها به این موضوعات توجه کرده است؟
مثال های مرتبط:

  • آیا این مسائل منجر به تغییراتی در پشتیبانی از جمله زیرساخت ها، تجهیزات نظارت و اندازه گیری، دانش، ارتباطات یا موارد دیگر می شود؟
  • آیا تغییرات مرتبطی در فرآیندهای عملیاتی وجود دارد؟
  • تغییرات در مواردی که باید نظارت و اندازه گیری شوند؟
  • چه خطراتی باید مورد توجه قرار گیرد؟
    آیا سازمان فرصت های جدیدی را تعیین کرده است؟
  • محصول و خدمات جدید یا تغییرات در پیشنهادات موجود:
  • فرصت های مالی برای تغییرات در زیرساخت ها و فرآیندهای آن
  • ارتباطات مربوط به محصولات و خدمات مربوط به مسائل مربوط به تغییرات آب و هوا.
  • بازارهای جدید برای محصولات و خدمات آن
  • آیا سازمان تعیین کرده است که ریسک ها و فرصت های تعیین شده چگونه بر نتایج مورد نظر QMS تأثیر می گذارد؟
  • اقدامات برنامه ریزی شده برای این ریسک ها و فرصت ها چیست؟

6.3 تغییرات
آیا ریسک‌ها و فرصت‌های بالقوه تعیین‌شده یا تغییر در حوزه، حاکی از تغییرات در QMS و فرآیندهای آن است؟ آیا اقدامات برنامه ریزی شده در نظر گرفته شده همه موارد ذکر شده در 6.3) الف تا د).

7.1 منابع
اگر مسائل مربوط به تغییرات آب و هوایی مرتبط تلقی شده است، پس چگونه این موضوع بر منابع برای دستیابی به انطباق محصولات و خدمات تأثیر می گذارد؟
مثال های مرتبط:

  • ملاحظات تغییر اقلیم چگونه بر محیط زیست برای عملیات فرآیندها تأثیر می گذارد (7.1.4)؟
  • سازمان چگونه منبع دانش مناسبی را تعیین می کند که بر اساس آن تصمیمات خود را مبنا قرار دهد (7.1.6)؟

  1. عملیات
    اگر مسائل مربوط به تغییرات آب و هوایی به عنوان مرتبط تعیین شده باشد و به معنای تغییر در QMS و یا در محدوده QMS آن نباشد، آیا آنها قبلاً در چارچوب مفاد QMS فعلی رسیدگی می شوند؟
    مثال های مرتبط:
    8.2.1 الف) آیا سازمان اطلاعات مربوط به محصولات و خدمات را ارائه می دهد؟
    8.2. ب) اگر ادعایی در مورد محصولات و خدمات مرتبط با تغییرات آب و هوایی وجود داشته باشد، سازمان نشان می دهد که می تواند آنها را برآورده کند؟
    8.2.1 ه) آیا سازمان الزامات خاصی را برای اقدامات احتمالی مرتبط با خطرات تعیین شده در ارائه محصولات و خدمات ایجاد می کند؟
    8.2 الف) و 8.2.3 آیا سازمان هنگام تعیین یا بررسی الزامات مربوط به محصولات و خدمات، الزامات مربوط به تغییرات آب و هوا را در نظر می گیرد؟
    8.2.4 آیا تغییرات در الزامات محصولات و خدمات مستند شده و افراد مربوطه مطلع می شوند؟
    8.3 آیا سازمان به الزامات مربوط به تغییرات آب و هوایی در طراحی و توسعه محصول و خدمات می پردازد؟
    8.4 انجام الزامات مربوط به تغییرات اقلیمی برای محصولات، خدمات و فرآیندهای ارائه شده از خارج که سازمان باید آنها را کنترل کند، شامل در نظر گرفتن تأثیر بالقوه فرآیندها، محصولات و خدمات ارائه شده از خارج بر توانایی سازمان برای برآورده کردن مداوم مشتری و قوانین قانونی و قابل اجرا است. الزامات نظارتی؟ اگر چنین است، سازمان از نظر نوع و میزان کنترل و اطلاعات برای تامین کنندگان خارجی چه مواردی را تعیین کرده است؟
    8.5 آیا مسائل مربوط به تغییرات آب و هوا نشان دهنده نیاز به کنترل های خاص تولید و ارائه خدمات است؟
    مثال های مرتبط:
  • شناسایی منحصر به فرد و قابلیت ردیابی محصولات به منابع پایدار مواد خام،
  • انتصاب افراد شایسته، از جمله صلاحیت های مورد نیاز،
  • فعالیت های پس از تحویل، مانند بازیافت و دفع نهایی،
  • شواهد انطباق با معیارهای پذیرش،
  • کنترل خروجی های غیر منطبق،
  • و غیره
  1. ارزیابی و بهبود عملکرد
    اگر مسائل مربوط به تغییرات اقلیمی توسط سازمان تعیین شده باشد، ممکن است این موارد نیازهای نظارتی و اندازه‌گیری خاص، پیامدهای نهایی بر پایش و اندازه‌گیری رضایت مشتری یا تغییرات در برنامه حسابرسی داشته باشند. مثال های مرتبط:
  • منابع قابل اعتماد اطلاعات و داده ها، خارجی یا داخلی
  • پایش و سنجش تأثیر سازمانی، نتایج تغییرات معرفی شده
    همچنین انتظار می‌رود که ورودی‌های بازنگری مدیریت، هرگونه تغییر مرتبط با این موضوع را در نظر بگیرند، و خروجی‌های بررسی مدیریت ممکن است شامل تصمیم‌های مرتبط، از جمله فرصت‌های بهبود باشد.

نگرانی های خاص
این به سازمان بستگی دارد که تعیین کند آیا و چگونه مسائل تغییرات آب و هوایی بر QMS و نتایج مورد نظر آن تأثیر می گذارد.
برای حسابرسان، توجه ویژه به ادعاهای مربوط به محصولات و خدمات مرتبط با مسائل مربوط به تغییرات آب و هوا، مانند سایر ادعاهای مطرح شده در مورد محصولات، ضروری است، زیرا سازمان باید نشان دهد که می تواند ادعاهای (8.2.1 ب) را برآورده کند.
بسیاری از این ادعاها ممکن است متضمن روش‌های خاصی برای نظارت و اندازه‌گیری باشند، ممکن است به تأیید شخص ثالث اضافی نیاز داشته باشند یا مشمول الزامات قانونی و مقرراتی باشند.
ممیزی روش های مورد استفاده برای تعیین این ادعاها ممکن است خارج از اهداف ممیزی ISO 9001 باشد. با این حال، حسابرسان باید از الزامات مربوط به این ادعاها آگاه باشند تا بتوانند ارزیابی کنند که آیا سازمان می‌تواند نشان دهد که ادعاها می‌تواند برآورده شود یا اینکه خطری برای یکپارچگی سیستم مدیریت کیفیت، به‌ویژه برای صدور گواهینامه شخص ثالث وجود دارد. ممیزی ها

خلاصه و نتیجه گیری
مسائل مربوط به تغییر اقلیم یکی از بسیاری از مسائلی است که سازمان ها باید در هنگام تجزیه و تحلیل بافت داخلی و خارجی خود و تعیین نیازهای مشتریان و سایر طرف های ذینفع مرتبط در نظر بگیرند. ISO و IAF در بیانیه خود در نظر گرفتند که این یک عامل خارجی است که به اندازه کافی برای جامعه ما مهم است که سازمان ها را ملزم به بررسی آن کند.
اصلاحیه ISO 9001:2015 در 23 فوریه 2024 منتشر شده است. حسابرسان باید ارزیابی کنند که چگونه سازمان نشان می دهد که آیا تغییر اقلیم یک موضوع مرتبط است، در چارچوب سیستم مدیریت کیفیت و نتایج مورد نظر آن. در عمل، حسابرسان باید حسابرسی را بر روی فرآیندهای مرتبط با زمینه، موضوعات مرتبط و الزامات مربوطه به طور معمول انجام دهند، اما به طور خاص ارزیابی کنند که چگونه مسائل مربوط به تغییرات آب و هوایی در نظر گرفته شده است.

در حالی که برخی از سازمان ها ممکن است قبلاً به مسائل مربوط به تغییرات آب و هوا رسیدگی کنند، برخی دیگر برای اولین بار آن را در نظر خواهند گرفت. حسابرسان باید آگاه باشند که پیامدهای مسائل مربوط به تغییرات آب و هوا و الزامات قانونی، مشتری و سایر اشخاص ذینفع ممکن است متفاوت باشد.
اگر مسائل مربوط به تغییرات اقلیمی توسط سازمان تعیین شود، این موارد باید در QMS بررسی شوند. این امر مستلزم تعیین ریسک‌ها و فرصت‌ها، برنامه‌ریزی تغییرات در QMS، تغییرات در حوزه یا صرفاً پرداختن به الزامات مرتبط در سایر الزامات QMS است. حسابرسان باید به دنبال شواهدی باشند که نشان دهد سازمان مسائل را در نظر گرفته و در محدوده سیستم مدیریت کیفیت سازمان به آنها رسیدگی می کند.
حسابرسان باید ارزیابی کنند که آیا سازمان هر گونه الزامات مورد توافق مشتری قراردادی یا الزامات قانونی و مقرراتی مرتبط با تغییرات آب و هوایی را که برای محصولات و خدمات آن قابل اجرا است شناسایی کرده است یا خیر و آیا این موارد در حال انجام است یا خیر.
حسابرسان باید به ویژه در ارزیابی وجود هرگونه ادعای محصول و خدمات مرتبط با تغییرات آب و هوایی دقت کنند. در این صورت، سازمان ها باید نشان دهند که اطمینان حاصل می کنند که این ادعاها می تواند برآورده شود، زیرا ممکن است یکپارچگی QMS را به خطر بیندازد.

مطالب بیشتر
بیانیه مشترک ISO/IAF در مورد افزودن ملاحظات تغییر آب و هوا به MSS
تصمیم نهایی IAF پس از مشاوره 30 روزه اضافه شدن یادداشت های تغییر اقلیم به استانداردهای سیستم مدیریت
حسابرسان همچنین ممکن است اسناد زیر را مفید بدانند:
ISO/TS 9002:2016 سیستم مدیریت کیفیت. دستورالعمل های کاربرد ISO 9001:2015
متن ISO 9001 APG
الزامات قانونی و نظارتی ISO 9001 APG

لطفاً به وب‌سایت‌های ما در گروه تمرین‌های حسابرسی ISO 9001، یا در روش‌های اعتباربخشی و ارزیابی – IAF، که در آن می‌توانید اطلاعاتی درباره گروه‌های شیوه‌های حسابرسی ISO 9001، دانلود مقدمه، سایر مقالات ISO 9001 APG و AAPG پیدا کنید.
بازخورد کاربران توسط APG/AAPG مورد استقبال قرار می گیرد و برای تعیین نیاز به اسناد راهنمایی اضافی و همچنین برای بازنگری اسناد فعلی استفاده می شود.
در صورت تمایل به ارائه بازخورد خود، اطلاعات تماس دبیر گروه نیز در این سایت ها موجود است.

سلب مسئولیت
این مقاله توسط سازمان بین‌المللی استاندارد (ISO)، کمیته فنی ISO 176 یا انجمن بین‌المللی اعتباربخشی (IAF) مورد تایید قرار نگرفته است. اطلاعات موجود در آن برای اهداف آموزشی و ارتباطی در دسترس است. گروه روش های حسابرسی ISO 9001 مسئولیتی در قبال خطاها، حذفیات یا سایر تعهدات ناشی از ارائه یا استفاده بعدی از چنین اطلاعاتی ندارد.

نیاز به مشاوره دارید؟ با ما تماس بگیرید: 09132119102

چطور از ایزو9001 استفاده کنم؟

ISO 9001 استانداردی است که الزامات یک سیستم مدیریت کیفیت را تعیین می کند و به کسب و کارها و سازمان ها کمک می کند تا کارآمدتر باشند و رضایت مشتری را بهبود بخشند.

پیاده سازی ایزو 9001 چه مزایایی برای کسب و کار یا سازمان من خواهد داشت؟
پیاده سازی یک سیستم مدیریت کیفیت به شما کمک می کند:

  • زمینه کلی سازمان خود را ارزیابی کنید تا مشخص کنید چه کسانی تحت تأثیر کار شما هستند و چه انتظاراتی از شما دارند.
    این به شما امکان می دهد اهداف خود را به وضوح بیان کنید و فرصت های تجاری جدید را شناسایی کنید.
  • مشتریان خود را در اولویت قرار دهید و مطمئن شوید که به طور مداوم نیازهای آنها را برآورده می کنید و از انتظارات آنها فراتر می روید. این می تواند منجر به تکرار سفارشی، مشتریان جدید و افزایش تجارت برای سازمان شما شود.
  • به روشی کارآمدتر کار کنید زیرا همه فرآیندهای شما برای همه افراد در کسب و کار یا سازمان همسو و درک می شود. این کار باعث افزایش بهره وری و کاهش هزینه های داخلی می شود.
  • الزامات قانونی و مقرراتی لازم را برآورده کنید.
  • گسترش به بازارهای جدید، زیرا برخی از بخش ها و مشتریان قبل از انجام تجارت به ISO 9001 نیاز دارند.
  • خطرات مرتبط با سازمان خود را شناسایی و رسیدگی کنید

اصلاً مدیریت کیفیت چیست؟
ISO 9001 بر پایه هفت اصل مدیریت کیفیت استوار است. پیروی از این اصول تضمین می کند که سازمان یا کسب و کار شما به گونه ای تنظیم شده است که به طور مداوم برای مشتریان خود ارزش ایجاد کند. با استواری این هفت ستون، پیاده سازی یک سیستم مدیریت کیفیت بسیار آسان تر خواهد بود. هفت اصل مدیریت کیفیت عبارتند از:

  1. برآورده کردن نیازهای مشتری و فراتر رفتن از آن، تمرکز اصلی مدیریت کیفیت است و به موفقیت بلندمدت شرکت شما کمک خواهد کرد. مهم است که نه تنها اعتماد مشتریان خود را جذب کنید، بلکه آنرا حفظ کنید، بنابراین تطبیق با نیازهای آینده آنها در این مسیر- امری کلیدی محسوب میشود.
  2. رهبری. داشتن یک جهت یا مأموریت یکپارچه که از رهبری قوی ناشی می شود، ضروری است تا اطمینان حاصل شود که همه در سازمان درک می کنند که شما در حال تلاش برای رسیدن به آن هستید.
  1. مشارکت مردم. اگر افراد شایسته، توانمند و متعهد در تمام سطوح کسب و کار یا سازمان خود داشته باشید، ایجاد ارزش برای مشتریانتان آسان تر خواهد بود.
  2. رویکرد فرآیندی. درک فعالیت ها به عنوان فرآیندهایی که به یکدیگر مرتبط می شوند و به عنوان یک سیستم- عمل می کنند، به دستیابی به نتایج سازگارتر و قابل پیش بینی تر کمک می کند. افراد، تیم‌ها و فرآیندها در خلأ وجود ندارند و اطمینان از آشنایی همه با فعالیت‌های سازمان و نحوه تناسب آنها با یکدیگر، در نهایت- کارایی را بهبود می‌بخشد.

اطلاعات بیشتر در مورد ارزش و مزایای این اصول مدیریت کیفیت و همچنین برخی نکات مفید برای به کارگیری آنها در سازمانتان را می توانید در ISO 9000 بیابید که به اصول مدیریت کیفیت می پردازد.

  1. بهبود. سازمان های موفق تمرکز مداوم بر بهبود دارند. اگر می خواهید به ارائه ارزش برای مشتریان خود ادامه دهید، واکنش به تغییرات محیط داخلی و خارجی ضروری است. امروزه که شرایط به سرعت در حال تغییر است، این امر از اهمیت بالایی برخوردار است.
  2. تصمیم گیری مبتنی بر شواهد. تصمیم گیری هرگز آسان نیست و به طور طبیعی مستلزم درجه ای از عدم اطمینان است، اما اطمینان از اینکه تصمیمات شما بر اساس تجزیه و تحلیل و ارزیابی داده ها است، به احتمال زیاد نتیجه مطلوب را ایجاد می کند.
  3. مدیریت روابط. کسب و کارها و سازمان های امروزی در خلاء کار نمی کنند. شناسایی روابط مهمی که با طرف های ذینفع مانند تامین کنندگان خود دارید – و تنظیم برنامه ای برای مدیریت آنها – باعث موفقیت پایدار خواهد شد.

چگونه شروع کنم؟

نکته 1 – اهداف خود را مشخص کنید. چرا می خواهید استاندارد را پیاده سازی کنید؟
نکته 2 – مطمئن شوید که مدیریت ارشد در این پروژه همراه شماست. بسیار مهم است که همه – از بالا به پایین – از ابتکار عمل و اهداف آن حمایت کنند. اگر با این مشکل دست و پنجه نرم می کنید، مقالاتی مانند بهره بردن از مزایای ISO 9001 و ISO 9001: Debunking the myths ممکن است کمک کند.
نکته 3 – فرآیندهای کلیدی سازمان خود را برای رسیدن به اهداف خود و همچنین نیازهای مشتریان خود شناسایی کنید. در هر یک از این فرآیندها، مطمئن شوید که نیازهای مشتریان خود را درک کرده اید و می توانید تضمین کنید که این خواسته ها برآورده می شوند. این اساس سیستم مدیریت کیفیت شما را تشکیل می دهد.

ساختار استاندارد چگونه است؟
ISO 9001:2015 (جدیدترین نسخه استاندارد) از تعدادی بخش مختلف تشکیل شده است که هر بخش بر روی الزامات مربوط به جنبه های مختلف یک سیستم مدیریت کیفیت تمرکز دارد.

  • بند 0-3 – معرفی و دامنه استاندارد
  • بند 4 – زمینه سازمان
  • بند 5 – رهبری
  • بند 6 – برنامه ریزی
  • بند 7 – پشتیبانی
  • بند 8 – عملیات
  • بند 9 – ارزیابی عملکرد
  • بند 10 – بهبود

چگونه می توانم گواهینامه استاندارد دریافت کنم؟

چندین نهاد صدور گواهینامه را ارزیابی کنید.

  • بررسی کنید که آیا سازمان صدور گواهی از استاندارد CASCO مربوطه استفاده می کند یا خیر.
    CASCO (کمیته ارزیابی انطباق ISO) تعدادی استاندارد مربوط به فرآیند صدور گواهینامه را تولید کرده است. ISO/IEC TS 17021-3:2013 الزامات را برای نهادهایی که ممیزی و گواهینامه سیستم های مدیریت کیفیت را ارائه می کنند را تعیین می کند.

بررسی کنید که سازمان صدور گواهینامه معتبر است.

برای یافتن یک نهاد صدور گواهینامه معتبر، با سازمان ملی اعتباربخشی در کشور خود تماس بگیرید یا از انجمن بین المللی اعتباربخشی بازدید کنید.

اعتباربخشی چیست؟
اعتباربخشی به رسمیت شناختن رسمی توسط یک طرف مستقل (که عموماً به عنوان “سازمان اعتباربخشی” شناخته میشود) است که یک نهاد صدور گواهینامه بر اساس استانداردهای بین المللی عمل می کند – نوعی گواهی از سازمان گواهی کننده.

استانداردهای دیگر در خانواده ISO9001 :
ISO 9001 شناخته شده ترین استاندارد ISO در مورد کیفیت است، اما استانداردهای بسیار دیگری وجود دارد که میتواند به شما کمک کند تا از مزایای کامل سیستم مدیریت کیفیت بهره مند شوید و رضایت مشتری را در قلب کسب و کار خود قرار دهید.

  • ISO 9000 حاوی توضیحات مفصلی در مورد هفت اصل مدیریت کیفیت و همچنین نکات مفید بسیاری در مورد چگونگی اطمینان از منعکس شدن این اصول در نحوه کار شما می باشد. همچنین شامل بسیاری از اصطلاحات و تعاریف استفاده شده در ISO 9001 است و یک سند همراه مفید برای کمک به شما در ایجاد یک سیستم مدیریت کیفیت موفق است.
  • ISO 9004 راهنمایی هایی را در مورد چگونگی دستیابی به موفقیت پایدار با سیستم مدیریت کیفیت ارائه میدهد.
  • ISO 19011 راهنمایی هایی را برای انجام ممیزی های داخلی و خارجی ISO 9001 ارائه می دهد. ممیزی های داخلی خوب به شما کمک می کند تا مطمئن شوید که سیستم مدیریت کیفیت شما به قول خود عمل می کند و شما را برای ممیزی خارجی آماده می کند.

دبیرخانه مرکزی سازمان بین المللی استاندارد ISO3

نیاز به مشاوره دارید؟ با ما تماس بگیرید: 09132119102

پزشکی از راه دور عصر جدیدی در بهداشت و درمان

راحتی “ویزیت” دکتر خود را از طریق تلفن هوشمند یا رایانه خود تصور کنید. یا به‌عنوان یک ارائه‌دهنده مراقبت‌های بهداشتی، بتوانید با بیماران خود ارتباط برقرار کنید و به آنها مشاوره و مراقبت ارائه دهید، مهم نیست که کجا هستند. به دنیای هیجان‌انگیز پزشکی از راه دور خوش آمدید – رویکرد دیجیتالی برای مراقبت‌های بهداشتی که سرعت و دسترسی فناوری را با شخصی‌سازی و تخصص متخصصان پزشکی ترکیب می‌کند.

پزشکی از راه دور به شما این امکان را می دهد که از آسایش و خلوت خانه خود با پزشک خود، به عنوان مثال یک متخصص پوست در مورد یک خال نگران کننده، یک چت ویدیویی داشته باشید. برای میلیون ها نفر، پزشکی از راه دور این پتانسیل را دارد که به طور قابل توجهی پیامدهای سلامتی را افزایش دهد، به ویژه در مناطق روستایی یا مناطق محروم که ارائه دهندگان مراقبت های بهداشتی اندک هستند.

پزشکی از راه دور برای چندین دهه مورد استفاده قرار گرفته است، اما در سال های اخیر به طور فزاینده ای محبوب شده است. در حالی که جای ملاقات های حضوری را نمی گیرد، می تواند مکمل مهمی برای مراقبت از بیمار باشد.

آنچه در این مقاله میخوانیم:

تله مدیسین چیست؟
چگونه پزشکی از راه دور با بهداشت از راه دور و مراقبت از راه دور متفاوت است؟
پزشکی از راه دور چگونه کار می کند؟
پزشکی از راه دور در عمل: برنامه های کاربردی در دنیای واقعی
فواید تله مدیسین در مراقبت های بهداشتی چیست؟
حفاظت از حریم خصوصی بیمار
عصر جدید در بهداشت و درمان

تله مدیسین چیست؟
یک بیمار 80 ساله را تصور کنید که از اتاق نشیمن خود در حال مشاوره ویدیویی با پزشک و گفتگو در مورد علائم، دریافت تشخیص، و حتی دریافت نسخه است. این مدل نوآورانه مراقبت های بهداشتی موانع سنتی مانند مسافت، زمان و تحرک را از بین می برد و دریافت مراقبت های مورد نیاز را برای افراد در زمان نیاز آسان تر از همیشه می کند.

به طور خلاصه، پزشکی از راه دور «مراقبت های بهداشتی از راه دور» یا خدمات پزشکی ارائه شده از راه دور با استفاده از فناوری های مخابراتی – این پتانسیل را دارد که روش ارائه و مصرف مراقبت های بهداشتی را تغییر دهد.

سه رشته اصلی پزشکی از راه دور وجود دارد که هر کدام اهداف متفاوتی دارند و از فناوری‌های متفاوتی استفاده می‌کنند:

پزشکی تعاملی: پزشکی از راه دور- تعاملی بی‌درنگ ارتباط زنده و دو طرفه بین بیماران و ارائه‌دهندگان مراقبت‌های بهداشتی را از طریق کنفرانس ویدیویی یا تلفنی امکان‌پذیر می‌سازد.
ذخیره و ارسال: ذخیره و ارسال در پزشکی از راه دور شامل انتقال داده های پزشکی بیمار، مانند تصاویر و سوابق، از یک ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی به دیگری برای ارزیابی و تشخیص در زمان بعدی است. معمولاً در تخصص هایی مانند پوست و رادیولوژی برای مشاوره از راه دور استفاده می شود.
نظارت از راه دور: نظارت از راه دور بیمار از فناوری های دیجیتال سلامت برای جمع آوری و انتقال داده های سلامت بیماران به ارائه دهندگان مراقبت های بهداشتی برای نظارت و مدیریت مداوم استفاده می کند.
از مشاوره تلفنی ساده گرفته تا سیستم های پیشرفته نظارت از راه دور، پزشکی از راه دور متناسب با طیف متنوعی از نیازها و سناریوهای بیمار طراحی شده است.

چگونه پزشکی از راه دور با بهداشت از راه دور و مراقبت از راه دور متفاوت است؟
این سه اصطلاح اغلب به جای یکدیگر استفاده می شوند، اما آنها به معنای چیزهای کمی متفاوت هستند.

+ پزشکی از راه دور به استفاده عمومی از فناوری برای ارائه خدمات مراقبت های بهداشتی از راه دور اشاره دارد. آنها با استفاده از مشاوره مجازی، نظارت از راه دور و ابزارهای ارتباط دیجیتالی، به بیماران اجازه می دهند بدون حضور فیزیکی با متخصصان مراقبت های بهداشتی مشورت کنند و دسترسی و راحتی را افزایش دهند.

+ سلامت از راه دور مفهوم گسترده‌تری است که نه تنها خدمات بالینی مانند خدمات پزشکی از راه دور را در بر می‌گیرد، بلکه خدمات غیر بالینی مانند جلسات اداری، آموزش مداوم پزشکی و طرح‌های بهداشت عمومی که از راه دور از طریق فناوری ارتباطات از راه دور انجام می‌شوند را نیز در بر می‌گیرد.

+ مراقبت از راه دور به طور خاص بر نظارت و مدیریت سلامت و ایمنی بیماران از خانه هایشان با استفاده از فناوری هایی مانند سنسورها و آلارم ها تمرکز دارد. هدف آن حمایت از زندگی مستقل و ارائه کمک به موقع به افراد مبتلا به بیماری های مزمن یا ناتوانی است.
در اصل، در حالی که پزشکی از راه دور و سلامت از راه دور خدمات مختلف مراقبت های بهداشتی از راه دور را در بر می گیرد، مراقبت از راه دور به طور خاص بر نظارت از راه دور و حمایت از سلامت و رفاه بیماران در محیط های خانگی متمرکز است.

پزشکی از راه دور چگونه کار می کند؟
بیماران معمولاً از طریق پلتفرم‌های مبتنی بر وب یا برنامه‌های تلفن همراه، قرار ملاقات‌ها را برنامه‌ریزی می‌کنند و از طریق کنفرانس ویدیویی، تماس‌های صوتی یا پیام‌رسانی با ارائه‌دهندگان مراقبت‌های بهداشتی ارتباط برقرار می‌کنند. در طول مشاوره مجازی، بیماران علائم و سابقه پزشکی خود را توصیف می کنند، در حالی که پزشکان سلامت ارزیابی ها را انجام می دهند و توصیه های پزشکی ارائه می دهند. برخی از پلتفرم‌ها به بیماران اجازه می‌دهند تا سوابق پزشکی را برای دسترسی آسان به مرکز مراقبت‌های بهداشتی خود آپلود کنند.

پلت‌فرم‌های پزشکی از راه دور برای اطمینان از کارایی و عملکرد هم برای بیماران و هم برای ارائه‌دهندگان مراقبت‌های بهداشتی، از جمله ارتباطات بی‌سیم، ویدئو کنفرانس، رسانه‌های جریانی، فناوری‌های تلفن همراه، راه‌حل‌های اینترنت اشیا و هوش مصنوعی، به فناوری‌های مختلفی متکی هستند.

خدمات همچنین ممکن است شامل نظارت از راه دور از طریق دستگاه‌های پزشکی پوشیدنی یا کیت‌های خانگی برای ردیابی علائم حیاتی و معیارهای سلامتی بیماران باشد. بر اساس نیازهای بیمار، ارائه دهندگان مراقبت های بهداشتی می توانند داروها را تجویز کنند، بیماران را به متخصصان ارجاع دهند و در صورت لزوم قرار ملاقات های بعدی را برنامه ریزی کنند.

پزشکی از راه دور در عمل: برنامه های کاربردی در دنیای واقعی
امروزه نمونه‌های بسیاری از تله مدیسین توسط بیمارستان‌ها و مراکز مراقبتی برای ارائه خدمات مراقبت‌های بهداشتی با کیفیت بالا برای همه وجود دارد. بیماران به طور فزاینده ای برای مدیریت جنبه های مختلف رفاه خود از جمله بیماری های مزمن (مانند دیابت، فشار خون بالا، بیماری قلبی یا آسم) و مدیریت دارو به برنامه های کاربردی سلامت روی می آورند. آنها اکنون می توانند از خانه خود با ارائه دهندگان مراقبت های بهداشتی ارتباط برقرار کنند و نیاز به رفت و آمدهای طولانی، تاخیر در اتاق انتظار و بازدیدهای وقت گیر از کلینیک پزشک را از بین ببرند.

پزشکی از راه دور دسترسی به مراقبت های تخصصی مانند ارزیابی های پوست و معاینه چشم را گسترش داده است. به ویژه، خدمات بهداشت روانی از طریق روانپزشکی از راه دور قابل دسترس‌تر و محتاطانه‌تر شده‌اند و راه نجاتی را برای کسانی که ممکن است قبلاً از جستجوی حمایت طفره می‌رفتند، ارائه کند. همچنین این یک راه راحت برای بیماران است تا نظرات دوم را از طیف متنوع تری از متخصصان پزشکی جویا شوند.

برنامه های کاربردی سلامت موبایل اغلب به عنوان رابطی عمل می کنند که از طریق آن بیماران با پلتفرم های پزشکی از راه دور ارتباط برقرار می کنند، ارتباط با ارائه دهندگان مراقبت های بهداشتی را تسهیل می کنند، قرار ملاقات ها را برنامه ریزی می کنند و داده های سلامت را به اشتراک می گذارند. به عنوان مثال، بیماران می توانند از برنامه های تلفن همراه، حسگرهای پوشیدنی و دستگاه های نظارت از راه دور برای بررسی علائم حیاتی، ردیابی علائم و ارتباط با ارائه دهندگان مراقبت های بهداشتی از راه دور استفاده کنند.

فواید تله مدیسین در مراقبت های بهداشتی چیست؟
برنامه های پزشکی از راه دور مزایای قابل توجهی را هم برای ارائه دهندگان خدمات بهداشتی و هم برای بیماران ارائه می دهند. در زیر برخی از مزایای کلیدی ذکر شده است:

افزایش دسترسی بیماران: هدف تله مدیسین ارائه خدمات مراقبت های بهداشتی به افراد بدون توجه به موقعیت مکانی آنها، پر کردن شکاف مراقبت در مناطقی است که ارائه دهندگان و امکانات تخصصی بهداشتی ممکن است کمیاب باشند. دسترسی سریع و ایمن به مراقبت های بهداشتی با کیفیت را هر زمان که لازم باشد تضمین می کند، در نتیجه ایمنی و راحتی بیمار را تضمین می کند.
مراقبت‌های بهداشتی با کیفیت بهتر: پزشکی از راه دور کیفیت مراقبت را برای بیمارستان‌ها و سازمان‌های پزشکی افزایش می‌دهد، زیرا پیگیری بیماران را بدون نیاز به حضور فیزیکی بیماران برای پزشکان بسیار آسان‌تر می‌کند. همچنین بستری شدن در بیمارستان و عود را کاهش می دهد و امکان مراقبت فوری پزشکی را در زمان شروع علائم فراهم می کند.
اعتماد بیشتر: گزارش‌ها نشان می‌دهند که پزشکی از راه دور منجر به افزایش رضایت و مشارکت بیمار، ارائه انعطاف‌پذیری بیشتر و طیف وسیع‌تری از گزینه‌های خدمات مراقبت‌های بهداشتی می‌شود. این همچنین باعث ایجاد اعتماد در سیستم مراقبت های بهداشتی می شود.
کارایی هزینه: پزشکی از راه دور نه تنها هزینه های حمل و نقل را کاهش می دهد، بلکه به طور موثر هزینه های مرتبط با مدیریت بیماری های مزمن و مراقبت های طولانی مدت را کاهش می دهد. این امکان اقامت کوتاه‌تر در بیمارستان را فراهم می‌کند و امکان کارمندان حرفه‌ای و مشاوره از راه دور را فراهم می‌کند. در برخی موارد، پزشکان می توانند از راه دور تمرین کنند و اساسا یک بیمارستان مجازی ایجاد کنند. چنین مواردی به گسترش مزایای پزشکی از راه دور به طیف وسیع تری از بیماران کمک می کند.

حفاظت از حریم خصوصی بیمار
در حالی که پزشکی از راه دور راه های جدیدی را برای همکاری و به اشتراک گذاری دانش باز کرده است، حفاظت از داده ها و حریم خصوصی بیمار بسیار مهم است. بیماران باید با اطمینان خاطر اطلاعات شخصی و سلامت خود را بدون تردید به اشتراک بگذارند. این به معنای به کارگیری اقدامات امنیتی سایبری قوی است تا اطمینان حاصل شود که هر تماس ویدیویی، پیام یا سند مشترک تا بالاترین سطح محرمانه محافظت می شود.

استانداردها چارچوبی قوی برای پزشکی از راه دور، تقویت اعتماد، حفاظت از داده‌های بیمار و ایجاد یک تجربه مراقبت بهداشتی روان و ایمن ارائه می‌دهند. به عنوان مثال، ISO 13131 را در نظر بگیرید. استاندارد جامع بهداشت از راه دور برای مدیریت کیفیت، ریسک و منابع، قابلیت همکاری داده ها، امنیت و تجربه کاربر را افزایش می دهد و مراقبت از بیمار و تحقیقات پزشکی را تسهیل می کند. به طور خلاصه، ISO 13131 به تقویت خدمات بهداشتی از راه دور کمک می کند و آنها را نه تنها گزینه ای مناسب بلکه امن می کند.

ISO 13131:2021 خدمات بهداشتی از راه دور – دستورالعمل های برنامه ریزی کیفیت

ISO/TR 16056-1 قابلیت همکاری سیستم ها و شبکه های بهداشت از راه دور

ISO/IEC 27001 امنیت اطلاعات، امنیت سایبری و حفاظت از حریم خصوصی

عصر جدیدی در بهداشت و درمان
ما در آستانه تغییر تحول آفرین در مراقبت های بهداشتی ایستاده ایم. پزشکی از راه دور فناوری، راحتی و مراقبت شخصی را ترکیب می کند تا خدمات بهداشتی را در سطح جهانی برای مردم سراسر جهان مقرون به صرفه تر و قابل دسترس تر کند. با ایجاد خط‌مشی‌های جامع و چارچوب‌های انطباق، ارائه‌دهندگان بهداشت از راه دور و مراقبت از راه دور می‌توانند از داده‌های بیماران محافظت کنند و از حقوق آنها برای حفظ حریم خصوصی حمایت کنند و در عین حال بهترین مراقبت از بیمار را ارائه دهند. آینده مراقبت های بهداشتی اینجاست و با کمک استانداردها می توانیم اطمینان حاصل کنیم که انقلاب پزشکی از راه دور برای همه قابل دسترس است.

7 استاندارد ضروری ISO در زمینه پزشکی

استانداردهای ISO در زمینه پزشکی نقش بسیار مهمی در تضمین کیفیت، ایمنی، و کارایی محصولات و خدمات پزشکی ایفا می‌کنند. در زیر به 7 استاندارد ضروری ISO در این زمینه اشاره می‌شود:

استانداردهای ایزو پیش نیاز برای ارائه دهندگان سلامت

این موارد عبارتند از:

استاندارد تست آزمایشگاهی ISO/IEC 17025:2017
گواهینامه تجهیزات پزشکی ISO 13485:2016
استاندارد مدیریت زیست محیطی ISO 14001:2015
گواهینامه سیستم های مدیریت کیفیت ISO 9001:2015
استاندارد ایمنی و بهداشت شغلی ISO 45001:2018
استاندارد سیستم های مدیریت انرژی ISO 50001:2018
استاندارد سیستم های مدیریت امنیت اطلاعات ISO/IEC 27001:2013

چگونه این استانداردها بر کیفیت مراقبت های بهداشتی تأثیر می گذارد :

ISO/IEC 17025:2017- الزامات عمومی برای صلاحیت آزمایشگاه های آزمون و کالیبراسیون

این استاندارد وظیفه آزمایشات آزمایشگاهی را بر عهده دارد. وظیفه اصلی آن اطمینان از کالیبره و آزمایش صحیح تجهیزات آزمایشگاهی است. همچنین این روش آزمایشی با رتبه برتر آزمایشگاه ها را مطابق با شیوه های جهانی استاندارد می کند.

استاندارد ISO/IEC 17025:2017 به عنوان یکی از مهم‌ترین استانداردهای بین‌المللی در حوزه آزمایشگاه‌های آزمون و کالیبراسیون شناخته می‌شود. این استاندارد الزامات عمومی برای صلاحیت، بی‌طرفی و عملکرد مداوم آزمایشگاه‌ها را تعیین می‌کند و به آنها کمک می‌کند تا بتوانند نتایج دقیق، قابل اعتماد و معتبر ارائه دهند.

محورهای اصلی ISO/IEC 17025:2017:
  1. الزامات مدیریتی:
    این بخش شامل سیستم مدیریت کیفیت است که به طور خاص برای آزمایشگاه‌های آزمون و کالیبراسیون طراحی شده است. الزاماتی همچون مستندسازی فرآیندها، کنترل اسناد و سوابق، مدیریت منابع انسانی، ارزیابی عملکرد و بهبود مستمر از جمله بخش‌های کلیدی در این زمینه هستند.
  2. الزامات فنی:
    این بخش به عواملی مانند صلاحیت پرسنل، روش‌های آزمون و کالیبراسیون، تجهیزات و ابزارها، شرایط محیطی آزمایشگاه، نمونه‌گیری، و تضمین کیفیت نتایج آزمایش‌ها می‌پردازد. هدف این بخش اطمینان از صحت و دقت نتایج آزمون‌ها و کالیبراسیون‌ها است.
  3. بی‌طرفی و رازداری:
    آزمایشگاه‌ها باید اطمینان دهند که نتایج آزمون‌ها و کالیبراسیون‌ها تحت تأثیر هیچ‌گونه منافع شخصی یا فشار خارجی قرار نمی‌گیرد. همچنین، حفاظت از اطلاعات و داده‌های مشتریان و حفظ محرمانگی آن‌ها الزامی است.
  4. ارزیابی ریسک و فرصت‌ها:
    ISO/IEC 17025:2017 تأکید ویژه‌ای بر شناسایی و ارزیابی ریسک‌ها و فرصت‌ها دارد. این رویکرد به آزمایشگاه‌ها کمک می‌کند تا نقاط ضعف خود را شناسایی کرده و بهبود مستمر فرآیندها و عملکرد خود را تضمین کنند.
  5. ارزیابی عملکرد و بهبود مستمر:
    آزمایشگاه‌ها باید از طریق بررسی داخلی، ممیزی‌های منظم و مدیریت ریسک، عملکرد خود را به طور مداوم ارزیابی و بهبود دهند.
اهمیت ISO/IEC 17025:2017:
  • تضمین کیفیت: این استاندارد کمک می‌کند تا آزمایشگاه‌ها بتوانند کیفیت نتایج خود را تضمین کنند و اعتماد مشتریان و نهادهای نظارتی را جلب نمایند.
  • صلاحیت و اعتبار: آزمایشگاه‌هایی که مطابق با این استاندارد عمل می‌کنند، می‌توانند صلاحیت و اعتبار خود را به صورت بین‌المللی اثبات نمایند.
  • پذیرش بین‌المللی: آزمایشگاه‌هایی که این استاندارد را رعایت می‌کنند، نتایجشان در سطح جهانی به رسمیت شناخته می‌شود، که این امر می‌تواند به تبادل داده‌ها و همکاری‌های بین‌المللی کمک کند.

ISO/IEC 17025:2017 یک چارچوب جامع و ساختاریافته برای آزمایشگاه‌های آزمون و کالیبراسیون فراهم می‌کند که از طریق آن، آزمایشگاه‌ها می‌توانند دقت، صحت و اعتبار نتایج خود را تضمین کرده و همچنین به بهبود مستمر عملکرد خود بپردازند.

ISO 13485:2016 دستگاه های پزشکی – سیستم های مدیریت کیفیت – الزامات برای اهداف نظارتی

این استانداردی است که مسئول دستگاه های پزشکی است. این تضمین می کند که سازندگان تجهیزات پزشکی با توسعه سیستم های کیفیت برای آزمایش دستگاه ها در تمام مراحل تولید، بالاترین استانداردها را رعایت می کنند. هنگامی که الزامات این استاندارد برای سازمان قابل اجرا نیست، مسئولیت آن است که از نظارت، نگهداری و کنترل فرآیندها اطمینان حاصل کنند.

استاندارد ISO 13485:2016 یک استاندارد بین‌المللی است که به طور خاص برای سیستم‌های مدیریت کیفیت (QMS) در صنایع مرتبط با دستگاه‌های پزشکی طراحی شده است. این استاندارد الزامات مورد نیاز برای طراحی و پیاده‌سازی یک سیستم مدیریت کیفیت را مشخص می‌کند که بتواند به صورت سازگار، دستگاه‌های پزشکی و خدمات مرتبط را ارائه دهد که با الزامات قانونی و مشتریان مطابقت داشته باشد.

محورهای اصلی ISO 13485:2016:
  1. تمرکز بر مقررات قانونی و نظارتی:
    یکی از ویژگی‌های اصلی ISO 13485:2016 تمرکز شدید بر الزامات قانونی و نظارتی در زمینه دستگاه‌های پزشکی است. این استاندارد طراحی شده تا سازمان‌ها را قادر سازد که با قوانین و مقررات مختلف در سطح ملی و بین‌المللی هماهنگ باشند و از این طریق به بازارهای جهانی دسترسی پیدا کنند.
  2. مدیریت ریسک:
    ISO 13485:2016 به مدیریت ریسک در تمام مراحل چرخه عمر دستگاه‌های پزشکی اهمیت می‌دهد، از طراحی و توسعه گرفته تا تولید، نصب، و پشتیبانی پس از فروش. این رویکرد به سازمان‌ها کمک می‌کند تا خطرات بالقوه مرتبط با استفاده از دستگاه‌های پزشکی را شناسایی و کاهش دهند.
  3. کنترل مستندات:
    این استاندارد نیاز به یک سیستم منظم برای کنترل مستندات و سوابق دارد. این امر شامل کنترل رویه‌های عملیاتی، دستورالعمل‌ها، و سوابق مربوط به تولید و مدیریت کیفیت می‌شود تا اطمینان حاصل شود که تمامی فرآیندها و فعالیت‌ها به درستی ثبت و نگهداری می‌شوند.
  4. تأیید و صحه‌گذاری:
    استاندارد ISO 13485:2016 بر لزوم تأیید و صحه‌گذاری محصولات و فرآیندها تأکید دارد. این شامل تست‌ها و ارزیابی‌های لازم برای اطمینان از اینکه محصولات تولید شده مطابق با مشخصات طراحی و نیازهای کاربر هستند، می‌باشد.
  5. بازبینی مدیریت:
    این استاندارد نیازمند انجام بازبینی‌های مدیریتی دوره‌ای برای ارزیابی عملکرد سیستم مدیریت کیفیت و اطمینان از انطباق آن با الزامات استاندارد و اهداف سازمانی است. بازبینی مدیریت یکی از ابزارهای کلیدی برای بهبود مستمر سیستم مدیریت کیفیت است.
  6. کنترل تغییرات:
    ISO 13485:2016 بر اهمیت مدیریت تغییرات تأکید دارد، به ویژه تغییرات مرتبط با طراحی، مواد، تأمین‌کنندگان و فرآیندهای تولید. هرگونه تغییر باید به دقت بررسی، مستند و تأیید شود تا از تأثیر منفی آن بر کیفیت محصول جلوگیری شود.
  7. مدیریت غیر انطباق‌ها و اقدامات اصلاحی:
    استاندارد به سازمان‌ها الزام می‌کند که فرآیندهای شناسایی، مستندسازی و رفع غیر انطباق‌ها (مثل عیوب در محصولات) را پیاده‌سازی کنند. همچنین، اقدامات اصلاحی و پیشگیرانه برای جلوگیری از تکرار این مسائل باید به خوبی تعریف و اجرا شود.
اهمیت ISO 13485:2016:
  • اطمینان از کیفیت و ایمنی: رعایت این استاندارد به تولیدکنندگان دستگاه‌های پزشکی کمک می‌کند تا محصولاتی با کیفیت بالا و ایمنی مناسب تولید کنند که مطابق با نیازهای مشتریان و الزامات قانونی باشند.
  • پذیرش جهانی: سازمان‌هایی که ISO 13485:2016 را پیاده‌سازی می‌کنند، اغلب در بازارهای جهانی معتبرتر شناخته می‌شوند، چرا که این استاندارد به عنوان یک معیار جهانی برای کیفیت و ایمنی در صنعت دستگاه‌های پزشکی پذیرفته شده است.
  • بهبود مستمر: از طریق پیاده‌سازی سیستم‌های مدیریت کیفیت مطابق با ISO 13485:2016، سازمان‌ها قادر خواهند بود به بهبود مستمر فرآیندها و محصولات خود بپردازند و به رضایت بیشتر مشتریان دست یابند.

ISO 13485:2016 یک چارچوب جامع برای مدیریت کیفیت در صنعت دستگاه‌های پزشکی ارائه می‌دهد که به سازمان‌ها کمک می‌کند تا فرآیندهای خود را بهبود دهند، ریسک‌ها را مدیریت کنند، و اطمینان حاصل کنند که محصولاتشان مطابق با الزامات قانونی و انتظارات مشتریان است. این استاندارد همچنین به تولیدکنندگان کمک می‌کند تا جایگاه خود را در بازارهای جهانی تقویت کنند و اعتماد مصرف‌کنندگان را جلب نمایند.

ISO 9001:2015- سیستم های مدیریت کیفیت – الزامات

استاندارد ISO 9001:2015 الزاماتی را برای یک QMS فراهم می کند که توانایی بیمارستان را برای ارائه مراقبت با کیفیت افزایش می دهد. همچنین بیمارستان ها را قادر می سازد تا از الزامات قانونی و قانونی مقامات حاکم پیروی کنند.

استاندارد ISO 9001:2015 یکی از معروف‌ترین و پرکاربردترین استانداردهای بین‌المللی است که به سیستم‌های مدیریت کیفیت (QMS) اختصاص دارد. این استاندارد برای تمامی سازمان‌ها، صرف‌نظر از اندازه یا نوع فعالیت، قابل اجرا است و به آن‌ها کمک می‌کند تا فرآیندهای خود را بهینه کرده و رضایت مشتریان را افزایش دهند.

محورهای اصلی ISO 9001:2015:
  1. تمرکز بر مشتری:
    یکی از اصول اساسی ISO 9001:2015 تمرکز بر نیازها و انتظارات مشتریان است. این استاندارد سازمان‌ها را ترغیب می‌کند تا نیازهای مشتریان را به خوبی درک کرده و به آن‌ها پاسخ دهند. هدف اصلی، افزایش رضایت مشتری از طریق ارائه محصولات و خدمات با کیفیت است.
  2. رهبری و تعهد مدیریت:
    ISO 9001:2015 بر نقش کلیدی رهبری سازمان در پیاده‌سازی و پشتیبانی از سیستم مدیریت کیفیت تأکید دارد. مدیران باید تعهد قوی به مدیریت کیفیت نشان دهند و اهداف کیفی سازمان را به وضوح مشخص کنند. رهبری قوی، فرهنگ کیفیت را در سازمان ترویج می‌دهد.
  3. رویکرد فرآیندی:
    این استاندارد بر اهمیت شناسایی و مدیریت فرآیندهای کلیدی سازمان تأکید دارد. هر فرآیند باید به‌طور دقیق تعریف، مستندسازی و بهبود یابد تا اطمینان حاصل شود که همگی در جهت تحقق اهداف کیفی سازمان کار می‌کنند.
  4. تفکر مبتنی بر ریسک:
    یکی از تغییرات کلیدی در نسخه 2015، معرفی مفهوم تفکر مبتنی بر ریسک است. سازمان‌ها باید ریسک‌ها و فرصت‌هایی را که ممکن است بر کیفیت محصولات و خدمات تأثیر بگذارند، شناسایی و مدیریت کنند. این رویکرد به بهبود عملکرد کلی سازمان و پیشگیری از مشکلات احتمالی کمک می‌کند.
  5. بهبود مستمر:
    ISO 9001:2015 به بهبود مستمر فرآیندها، محصولات و خدمات تأکید دارد. این بهبود می‌تواند از طریق ارزیابی‌های منظم، تحلیل داده‌ها، و اجرای اقدامات اصلاحی و پیشگیرانه به دست آید. سازمان‌ها باید به‌طور مداوم به دنبال راه‌هایی برای افزایش کارایی و اثربخشی باشند.
  6. کنترل مستندات و سوابق:
    این استاندارد نیازمند کنترل دقیق مستندات و سوابق مرتبط با سیستم مدیریت کیفیت است. سازمان‌ها باید اطمینان حاصل کنند که مستندات به‌روز، دقیق و به‌راحتی در دسترس هستند و سوابق به درستی نگهداری می‌شوند.
  7. ارزیابی عملکرد و بهبود:
    سازمان‌ها باید به‌طور منظم عملکرد خود را از طریق بازبینی‌های داخلی، ممیزی‌ها، و بازبینی‌های مدیریتی ارزیابی کنند. این ارزیابی‌ها به شناسایی نقاط ضعف و فرصت‌های بهبود کمک می‌کند و باید به اقدامات اصلاحی و بهبود مستمر منجر شود.
اهمیت ISO 9001:2015:
  • اطمینان از کیفیت: این استاندارد به سازمان‌ها کمک می‌کند تا فرآیندهای خود را به گونه‌ای مدیریت کنند که بتوانند محصولات و خدمات با کیفیتی را به مشتریان ارائه دهند.
  • بهبود رضایت مشتری: تمرکز بر مشتری و بهبود مستمر فرآیندها باعث افزایش رضایت مشتریان و در نتیجه تقویت روابط تجاری و افزایش درآمد سازمان می‌شود.
  • کارایی عملیاتی: پیاده‌سازی رویکرد فرآیندی و تفکر مبتنی بر ریسک به سازمان‌ها کمک می‌کند تا بهره‌وری و کارایی عملیاتی خود را افزایش دهند و از اتلاف منابع جلوگیری کنند.
  • پذیرش جهانی: ISO 9001 یک استاندارد جهانی شناخته شده است و پیاده‌سازی آن می‌تواند به بهبود شهرت و اعتبار سازمان‌ها در بازارهای بین‌المللی کمک کند.

ISO 9001:2015 یک استاندارد جامع برای مدیریت کیفیت است که به سازمان‌ها کمک می‌کند تا فرآیندهای خود را بهبود دهند، ریسک‌ها را مدیریت کنند و تمرکز بر رضایت مشتری داشته باشند. پیاده‌سازی این استاندارد می‌تواند به افزایش کارایی، بهبود کیفیت محصولات و خدمات، و در نتیجه افزایش رضایت مشتریان منجر شود. این استاندارد همچنین به سازمان‌ها کمک می‌کند تا در بازارهای جهانی رقابت‌پذیرتر شوند

مزایای استقرار الزامات ISO 9001:2015 در بیمارستان ها

کنترل و اندازه گیری تامین کنندگان
اطمینان حاصل کنید که اقدامات پیشگیرانه با استقرار نظرسنجی خدمات مشتری انجام شده است
ممیزی های داخلی و بررسی های دوره ای مدیریت برای اطمینان از عملکرد QMS همانطور که طراحی شده است
مدیریت ریسک و رویه هایی برای کاهش رویدادهای پیش بینی نشده
رویه های اقدام اصلاحی استاندارد
بهبود مستمر از طریق افزایش بهره وری و بهینه سازی فرآیند.

ISO 14001:2015 – سیستم های مدیریت زیست محیطی

این سیستم مدیریت محیطی (EMS) نقش مهمی در نحوه ارتباط بیمارستان ها با محیط زیست دارد. حجم کالاها و خدماتی که بیمارستان ها با آن سر و کار دارند و باید دفع کنند، نیازمند یک سیستم دقیق برای کاهش آسیب های زیست محیطی است.

استاندارد ISO 14001:2015 یک استاندارد بین‌المللی است که به سیستم‌های مدیریت زیست‌محیطی (Environmental Management Systems – EMS) اختصاص دارد. این استاندارد به سازمان‌ها کمک می‌کند تا تأثیرات زیست‌محیطی فعالیت‌های خود را مدیریت و به حداقل برسانند، از قوانین زیست‌محیطی پیروی کنند و بهبود مستمر در عملکرد زیست‌محیطی خود ایجاد کنند.

محورهای اصلی ISO 14001:2015:
  1. زمینه سازمان و ذی‌نفعان: این استاندارد به سازمان‌ها کمک می‌کند تا زمینه سازمانی خود را درک کنند و نیازها و انتظارات ذی‌نفعان مختلف را شناسایی نمایند. این مرحله شامل تحلیل تأثیرات زیست‌محیطی، مقررات مرتبط و الزامات قانونی است.
  2. رهبری و تعهد مدیریت: رهبری سازمان باید تعهد قوی به مدیریت زیست‌محیطی نشان دهد و آن را به عنوان بخشی از فرهنگ سازمانی ترویج کند. مدیریت ارشد مسئول تعیین خط‌مشی زیست‌محیطی، اختصاص منابع، و تضمین اجرای موفقیت‌آمیز EMS است.
  3. برنامه‌ریزی: در این مرحله، سازمان باید تأثیرات زیست‌محیطی خود را شناسایی کرده و برای مدیریت این تأثیرات، اهداف و برنامه‌هایی تعیین کند. این فرآیند شامل ارزیابی ریسک‌ها و فرصت‌های زیست‌محیطی و تعریف اقدامات کنترلی برای کاهش اثرات منفی زیست‌محیطی است.
  4. پشتیبانی: این بخش شامل فراهم‌سازی منابع لازم، آموزش کارکنان، افزایش آگاهی زیست‌محیطی، و کنترل اطلاعات مستند مرتبط با EMS است. همچنین، ارتباطات داخلی و خارجی در زمینه مسائل زیست‌محیطی نیز بخشی از این محور است.
  5. اجرای عملیات: این استاندارد نیازمند برنامه‌ریزی و کنترل دقیق عملیات‌هایی است که ممکن است تأثیرات زیست‌محیطی قابل توجهی داشته باشند. همچنین، سازمان‌ها باید آمادگی و واکنش مناسب در مواقع اضطراری را به خوبی برنامه‌ریزی و اجرا کنند.
  6. ارزیابی عملکرد: سازمان‌ها باید عملکرد زیست‌محیطی خود را از طریق نظارت، اندازه‌گیری و ارزیابی منظم بررسی کنند. این شامل ارزیابی انطباق با الزامات قانونی، تحلیل داده‌ها، و اجرای ممیزی‌های داخلی برای شناسایی نقاط بهبود است.
  7. بهبود مستمر: ISO 14001:2015 بر اهمیت بهبود مستمر در سیستم مدیریت زیست‌محیطی تأکید دارد. سازمان‌ها باید به‌طور مداوم به دنبال راه‌هایی برای کاهش اثرات زیست‌محیطی خود و افزایش کارایی EMS باشند.
اهمیت ISO 14001:2015:
  • کاهش تأثیرات زیست‌محیطی: این استاندارد به سازمان‌ها کمک می‌کند تا با شناسایی و مدیریت اثرات زیست‌محیطی خود، این تأثیرات را به حداقل برسانند و به حفاظت از محیط زیست کمک کنند.
  • انطباق با مقررات: سازمان‌هایی که ISO 14001:2015 را پیاده‌سازی می‌کنند، می‌توانند اطمینان حاصل کنند که فعالیت‌هایشان با الزامات قانونی و مقررات زیست‌محیطی مطابقت دارد.
  • بهبود کارایی و کاهش هزینه‌ها: از طریق مدیریت بهینه منابع و کاهش ضایعات، سازمان‌ها می‌توانند هزینه‌های عملیاتی خود را کاهش داده و بهره‌وری را افزایش دهند.
  • افزایش اعتبار و اعتماد: پیاده‌سازی ISO 14001:2015 می‌تواند اعتبار سازمان را در بازار بهبود بخشد و اعتماد ذی‌نفعان و مشتریان را جلب کند.

ISO 14001:2015 یک استاندارد جامع و ساختاریافته برای مدیریت زیست‌محیطی در سازمان‌ها ارائه می‌دهد. با پیاده‌سازی این استاندارد، سازمان‌ها می‌توانند تأثیرات زیست‌محیطی خود را مدیریت و بهبود بخشند، انطباق خود را با مقررات قانونی تضمین کنند، و در جهت حفاظت از محیط زیست و توسعه پایدار گام بردارند

مزایای استفاده از ISO 14001:2015 برای بیمارستان ها

زنجیره تامین بیمارستان از پیگیری مقادیر خرید، مصرف و مواد تا مدیریت ضایعات به طور موثر مدیریت می شود.
مدیریت موثر پسماند مستلزم آن است که بیمارستان طبق سیاست زیست محیطی یک کارخانه تصفیه و بازیافت کامل زباله داشته باشد. یک EMS تضمین می کند که اینها به طور مجازی برای از بین بردن آلودگی محیطی اجرا می شوند.
بیمارستان ها انرژی زیادی مصرف می کنند. آنهایی که از الزامات EMS در مصرف انرژی پیروی می کنند، شاهد کاهش سطح انرژی خواهند بود که در نتیجه حفظ محیط زیست خواهد بود.

ISO 50001:2018 – سیستم های مدیریت انرژی – الزامات همراه با راهنمایی برای استفاده

این استاندارد با تجویز یک سیستم مدیریت انرژی موثر، مکمل استاندارد مدیریت زیست محیطی است. این به بیمارستان ها کمک می کند تا با به حداکثر رساندن بهره وری انرژی، هزینه های عملیاتی را کاهش دهند.

استاندارد ISO 50001:2018 یک استاندارد بین‌المللی برای سیستم‌های مدیریت انرژی (Energy Management Systems – EnMS) است که به سازمان‌ها کمک می‌کند تا با استفاده از یک رویکرد سیستماتیک، بهره‌وری انرژی خود را بهبود بخشند. این استاندارد به سازمان‌ها این امکان را می‌دهد تا به‌طور مؤثری مصرف انرژی را مدیریت کرده، هزینه‌های انرژی را کاهش دهند و از تأثیرات زیست‌محیطی ناشی از مصرف انرژی بکاهند.

محورهای اصلی ISO 50001:2018:
  1. زمینه سازمان: سازمان‌ها باید شرایط و زمینه‌های داخلی و خارجی را که می‌تواند بر سیستم مدیریت انرژی تأثیر بگذارد، درک کنند. این شامل شناسایی نیازها و انتظارات ذی‌نفعان، مانند مقررات قانونی و مشتریان، و در نظر گرفتن این عوامل در طراحی و پیاده‌سازی EnMS است.
  2. رهبری و تعهد مدیریت: مشارکت فعال و تعهد مدیریت ارشد در استاندارد ISO 50001:2018 ضروری است. مدیریت باید مسئولیت سیستم مدیریت انرژی را بپذیرد، منابع لازم را اختصاص دهد، خط‌مشی انرژی را تعیین کند و فرهنگ بهبود بهره‌وری انرژی را در سازمان ترویج دهد.
  3. برنامه‌ریزی انرژی: سازمان‌ها باید مصرف انرژی فعلی خود را بررسی کرده و به شناسایی فرصت‌های بهبود بپردازند. این شامل انجام ارزیابی انرژی، تعیین اهداف و شاخص‌های عملکرد انرژی (EnPIs)، و ایجاد برنامه‌های عملیاتی برای دستیابی به این اهداف است.
  4. پشتیبانی: ISO 50001:2018 بر اهمیت آموزش، آگاهی‌سازی و مشارکت کارکنان در اجرای EnMS تأکید دارد. سازمان‌ها باید اطلاعات و مستندات لازم را به طور دقیق و به‌روز نگهداری کنند و اطمینان حاصل کنند که تمامی افراد دخیل در سیستم مدیریت انرژی، آگاهی کافی از نقش‌ها و مسئولیت‌های خود دارند.
  5. اجرای عملیات: سازمان‌ها باید فرآیندها و اقدامات عملیاتی مرتبط با مدیریت انرژی را برنامه‌ریزی و کنترل کنند. این بخش شامل مدیریت و بهره‌برداری کارآمد از تجهیزات، فرآیندها و سیستم‌های انرژی است. همچنین، طرح‌های اضطراری و راه‌حل‌های مدیریت تغییرات باید به خوبی تعریف و پیاده‌سازی شوند.
  6. ارزیابی عملکرد: سازمان‌ها باید به‌طور منظم عملکرد سیستم مدیریت انرژی خود را نظارت و اندازه‌گیری کنند. این شامل ارزیابی انطباق با اهداف و شاخص‌های عملکرد انرژی، تحلیل داده‌های انرژی و اجرای ممیزی‌های داخلی است. نتایج این ارزیابی‌ها برای شناسایی فرصت‌های بهبود و اصلاحات لازم استفاده می‌شود.
  7. بهبود مستمر: ISO 50001:2018 بر اهمیت بهبود مستمر در عملکرد انرژی تأکید دارد. سازمان‌ها باید به‌طور مداوم فرآیندها و سیستم‌های خود را ارزیابی کرده و اقداماتی را برای بهبود بهره‌وری انرژی و کاهش مصرف انجام دهند.
اهمیت ISO 50001:2018:
  • کاهش هزینه‌های انرژی: با پیاده‌سازی این استاندارد، سازمان‌ها می‌توانند مصرف انرژی خود را بهینه کرده و هزینه‌های مربوط به انرژی را به طور قابل توجهی کاهش دهند.
  • حفاظت از محیط زیست: با بهبود بهره‌وری انرژی و کاهش مصرف انرژی‌های فسیلی، این استاندارد به کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای و حفاظت از محیط زیست کمک می‌کند.
  • انطباق با مقررات: این استاندارد به سازمان‌ها کمک می‌کند تا با الزامات قانونی و مقررات مربوط به انرژی انطباق داشته باشند.
  • افزایش اعتبار و رقابت‌پذیری: پیاده‌سازی ISO 50001:2018 می‌تواند اعتبار سازمان را در بازارهای بین‌المللی بهبود بخشد و رقابت‌پذیری آن را افزایش دهد.

ISO 50001:2018 یک چارچوب جامع و ساختاریافته برای مدیریت انرژی در سازمان‌ها فراهم می‌کند. این استاندارد به سازمان‌ها کمک می‌کند تا بهره‌وری انرژی را بهبود دهند، هزینه‌های انرژی را کاهش دهند، و از تأثیرات زیست‌محیطی منفی ناشی از مصرف انرژی بکاهند. با پیاده‌سازی این استاندارد، سازمان‌ها می‌توانند به اهداف پایداری و بهره‌وری خود دست یابند و جایگاه خود را در بازارهای جهانی تقویت کنند.

ISO 45001:2018- سیستم های مدیریت ایمنی و بهداشت شغلی

استاندارد ایمنی و بهداشت برای جلوگیری از خطرات محیط کار تنظیم شده است. این امر با تمیز نگه داشتن بیمارستان، آموزش در مورد آگاهی بهداشتی و ایمنی و اقدامات اصلاحی در صورت عدم انطباق به این مهم دست می یابد.

استاندارد ISO 45001:2018 برای سیستم‌های مدیریت ایمنی و بهداشت شغلی (Occupational Health and Safety Management Systems – OHSMS) طراحی شده است و به سازمان‌ها کمک می‌کند تا محیط‌های کار ایمن‌تر و سالم‌تری ایجاد کنند. این استاندارد جایگزین استاندارد OHSAS 18001 شد و به‌طور خاص به مدیریت و کاهش خطرات و ریسک‌های مرتبط با ایمنی و بهداشت شغلی می‌پردازد.

محورهای اصلی ISO 45001:2018:
  1. زمینه سازمان و ذی‌نفعان: سازمان‌ها باید محیط داخلی و خارجی خود را شناسایی کرده و نیازها و انتظارات ذی‌نفعان مرتبط با ایمنی و بهداشت شغلی را درک کنند. این شامل شناسایی ریسک‌های بالقوه و الزامات قانونی است که بر روی سیستم مدیریت ایمنی و بهداشت شغلی تأثیر می‌گذارند.
  2. رهبری و تعهد مدیریت: رهبری سازمان باید به‌طور فعال در پیاده‌سازی و بهبود سیستم مدیریت ایمنی و بهداشت شغلی مشارکت کند. مدیریت ارشد مسئولیت ایجاد و حمایت از خط‌مشی ایمنی و بهداشت شغلی، تعیین اهداف و فراهم کردن منابع لازم را بر عهده دارد.
  3. برنامه‌ریزی: این بخش شامل شناسایی خطرات و ارزیابی ریسک‌های مرتبط با ایمنی و بهداشت شغلی، و تعیین اقدامات لازم برای کنترل و کاهش این ریسک‌ها است. سازمان‌ها باید اهداف ایمنی و بهداشت شغلی مشخصی تعیین کرده و برنامه‌هایی برای دستیابی به این اهداف تدوین کنند.
  4. پشتیبانی: استاندارد بر اهمیت تأمین منابع، آموزش و آگاهی کارکنان، و مدیریت مستندات تأکید دارد. سازمان‌ها باید اطمینان حاصل کنند که کارکنان به‌طور کافی آموزش دیده و از سیاست‌ها و فرآیندهای ایمنی و بهداشت شغلی آگاه هستند.
  5. اجرای عملیات: سازمان‌ها باید فرآیندها و عملیات مرتبط با ایمنی و بهداشت شغلی را برنامه‌ریزی و کنترل کنند. این شامل مدیریت منابع، فرآیندهای کاری، و شرایط محیطی است که می‌تواند بر ایمنی و بهداشت شغلی تأثیر بگذارد.
  6. ارزیابی عملکرد: سازمان‌ها باید به‌طور منظم عملکرد سیستم مدیریت ایمنی و بهداشت شغلی خود را نظارت و اندازه‌گیری کنند. این شامل ارزیابی انطباق با الزامات قانونی، بررسی حوادث و بیماری‌ها، و اجرای ممیزی‌های داخلی برای شناسایی نقاط ضعف و فرصت‌های بهبود است.
  7. بهبود مستمر: ISO 45001:2018 بر اهمیت بهبود مستمر در سیستم مدیریت ایمنی و بهداشت شغلی تأکید دارد. سازمان‌ها باید از طریق تحلیل داده‌ها، پیگیری اقدامات اصلاحی و پیشگیرانه، و اجرای فرآیندهای بهبود، عملکرد ایمنی و بهداشت شغلی خود را ارتقا دهند.
اهمیت ISO 45001:2018:
  • کاهش حوادث و آسیب‌ها: پیاده‌سازی این استاندارد به سازمان‌ها کمک می‌کند تا با شناسایی و کنترل خطرات، تعداد حوادث و آسیب‌های شغلی را کاهش دهند.
  • بهبود شرایط کاری: استاندارد ISO 45001:2018 به ایجاد یک محیط کاری سالم و ایمن کمک می‌کند که می‌تواند به بهبود سلامت و رضایت کارکنان منجر شود.
  • انطباق با مقررات قانونی: این استاندارد کمک می‌کند تا سازمان‌ها به الزامات قانونی و مقررات ایمنی و بهداشت شغلی پایبند باشند.
  • افزایش اعتبار و رقابت‌پذیری: پیاده‌سازی ISO 45001:2018 می‌تواند به بهبود شهرت و اعتبار سازمان در بازارهای بین‌المللی و افزایش رضایت ذی‌نفعان کمک کند.

ISO 45001:2018 یک چارچوب جامع برای مدیریت ایمنی و بهداشت شغلی ارائه می‌دهد که به سازمان‌ها کمک می‌کند تا محیط‌های کاری ایمن‌تر و سالم‌تری ایجاد کنند. این استاندارد با تأکید بر رهبری قوی، برنامه‌ریزی مؤثر، و بهبود مستمر، به سازمان‌ها امکان می‌دهد که خطرات را مدیریت کرده و به بهبود شرایط کاری و سلامت کارکنان دست یابند. پیاده‌سازی ISO 45001:2018 همچنین می‌تواند به انطباق با مقررات قانونی و ارتقاء اعتبار سازمان در سطح جهانی کمک کند.

ISO/IEC 27001:2013 – سیستم های مدیریت امنیت اطلاعات

بیمارستان ها با بسیاری از داده های حساس به مشتری سروکار دارند. یک سیستم امنیت اطلاعات به بیمارستان کمک می کند تا حریم خصوصی سوابق خود را حفظ کند و در عین حال اطمینان دهد که خطرات سایبری مراقبت می شود.

استاندارد ISO/IEC 27001:2013 یکی از استانداردهای بین‌المللی مهم برای سیستم‌های مدیریت امنیت اطلاعات (Information Security Management Systems – ISMS) است. این استاندارد به سازمان‌ها کمک می‌کند تا به‌طور سیستماتیک و منظم امنیت اطلاعات خود را مدیریت کنند و از آن‌ها در برابر تهدیدات مختلف محافظت نمایند.

محورهای اصلی ISO/IEC 27001:2013:
  1. زمینه سازمان:
    • شناسایی زمینه‌ها و ذی‌نفعان: سازمان‌ها باید نیازها و انتظارات ذی‌نفعان داخلی و خارجی را شناسایی کرده و تحلیل کنند. این شامل شناسایی ریسک‌های امنیتی و ارزیابی تهدیدات و آسیب‌پذیری‌های مرتبط با اطلاعات است.
    • تعریف دامنه ISMS: سازمان باید دامنه سیستم مدیریت امنیت اطلاعات را تعیین کرده و مشخص کند که چه بخش‌هایی از سازمان تحت پوشش این سیستم قرار می‌گیرد.
  2. رهبری و تعهد مدیریت:
    • تعهد مدیریت ارشد: مدیریت ارشد باید به‌طور فعال از پیاده‌سازی و حفظ ISMS حمایت کرده و منابع لازم را تأمین کند. این شامل تعیین خط‌مشی امنیت اطلاعات، تخصیص مسئولیت‌ها و نقش‌ها، و نظارت بر عملکرد ISMS است.
    • خط‌مشی امنیت اطلاعات: سازمان باید خط‌مشی امنیت اطلاعات را تدوین کرده و اطمینان حاصل کند که با اهداف کلی سازمان هم‌راستا است.
  3. برنامه‌ریزی:
    • شناسایی و ارزیابی ریسک: سازمان باید فرآیندهایی برای شناسایی، ارزیابی و مدیریت ریسک‌های امنیتی اطلاعات به‌کار گیرد. این شامل تحلیل ریسک و ارزیابی تهدیدات و آسیب‌پذیری‌ها است.
    • اهداف امنیت اطلاعات: سازمان باید اهداف مشخصی برای امنیت اطلاعات تعیین کرده و برنامه‌های عملیاتی برای دستیابی به این اهداف ایجاد کند.
  4. پشتیبانی:
    • منابع و مهارت‌ها: تأمین منابع لازم برای پیاده‌سازی و نگهداری ISMS و آموزش کارکنان به‌منظور افزایش آگاهی و مهارت‌های مرتبط با امنیت اطلاعات.
    • مدیریت مستندات: ایجاد و مدیریت مستندات و سوابق مرتبط با ISMS، شامل سیاست‌ها، رویه‌ها و دستورالعمل‌های امنیت اطلاعات.
  5. اجرای عملیات:
    • کنترل‌های امنیتی: پیاده‌سازی و مدیریت کنترل‌های امنیتی برای حفاظت از اطلاعات در برابر تهدیدات شناسایی‌شده. این شامل امنیت فیزیکی، امنیت شبکه، و کنترل‌های دسترسی است.
    • پاسخ به حوادث: تدوین و پیاده‌سازی فرآیندهایی برای شناسایی، مدیریت و پاسخ به حوادث امنیت اطلاعات.
  6. ارزیابی عملکرد:
    • نظارت و اندازه‌گیری: سازمان باید به‌طور منظم عملکرد ISMS را نظارت و اندازه‌گیری کند. این شامل ارزیابی انطباق با خط‌مشی و اهداف امنیت اطلاعات و تحلیل داده‌های مربوط به امنیت اطلاعات است.
    • ممیزی داخلی: اجرای ممیزی‌های داخلی برای بررسی عملکرد ISMS و شناسایی نقاط ضعف و فرصت‌های بهبود.
  7. بهبود مستمر:
    • اقدامات اصلاحی و پیشگیرانه: شناسایی و اجرای اقدامات اصلاحی برای رفع نقاط ضعف و پیشگیری از بروز مشکلات مشابه در آینده.
    • بازنگری و بهبود: بهبود مستمر سیستم مدیریت امنیت اطلاعات از طریق بازنگری و تحلیل بازخوردها، ارزیابی عملکرد، و اجرای اقدامات بهبود.

اهمیت ISO/IEC 27001:2013:

  • حفاظت از اطلاعات حساس: این استاندارد به سازمان‌ها کمک می‌کند تا امنیت اطلاعات حساس و حیاتی را از تهدیدات و خطرات مختلف محافظت کنند.
  • انطباق با مقررات قانونی: پیاده‌سازی ISO/IEC 27001:2013 کمک می‌کند تا سازمان‌ها به الزامات قانونی و مقررات مربوط به حفاظت از اطلاعات و داده‌ها پایبند باشند.
  • افزایش اعتماد و اعتبار: پیاده‌سازی این استاندارد می‌تواند به افزایش اعتماد مشتریان، شرکای تجاری و سایر ذی‌نفعان نسبت به توانایی سازمان در حفاظت از اطلاعات کمک کند.
  • مدیریت ریسک‌های امنیتی: این استاندارد به سازمان‌ها این امکان را می‌دهد که ریسک‌های امنیتی را به‌طور سیستماتیک شناسایی، ارزیابی و مدیریت کنند.

ISO/IEC 27001:2013 یک چارچوب جامع برای مدیریت امنیت اطلاعات فراهم می‌کند که به سازمان‌ها کمک می‌کند تا امنیت اطلاعات خود را بهبود بخشند و از آن‌ها در برابر تهدیدات مختلف محافظت کنند. پیاده‌سازی این استاندارد می‌تواند به سازمان‌ها در حفاظت از اطلاعات حساس، انطباق با مقررات قانونی، و افزایش اعتماد ذی‌نفعان کمک کند، و همچنین به بهبود مستمر سیستم‌های امنیت اطلاعات منجر شود.

توسعه نظام مبادلات پیمانکاری فرعی یا   SPX(Subcontracting and Partnership eXchange

توسعه نظام مبادلات پیمانکاری فرعی
الگوی توسعه نظام مبادلات پیمانکاری فرعی یا  SPX(Subcontracting and Partnership eXchange) از الگوهای  توسعه صنایع کوچك ومتوسط(SMEs)به عنوان قلب وموتورمحرکه توسعه اقتصادی کشورها بوده که سازمان توسعه صنعتی ملل متحد (یونیدو) نیزدرترویج آن درسطح بین المللی می کوشد. . الگوی توسعه  نظام مبادلات پیمانکاری فرعی(SPX) ،   یکی از الگوهای توسعه شبکه های عمودی است که دارای محدودیت جغرافیایی نبوده و به  عنوان یك مرکز متمرکز،درسطح کشور فعالیت نموده وخدمات خودرابه پیمانکاران وتولیدکنندگان(مبتنی برسفارش)عرضه مینماید تاخدمات ومحصولات خودرادراختیارسایرشرکت-هاوکارخانجات(به عنوان کارفرما یا پیمانکار اصلی) قراردهند. در این الگو گسترۀ وسیعی از اهداف حمایتی صنایع کوچک  و متوسط را در بر می گیرد، از جمله:


*   تقویت توانایی صنایع کوچك ومتوسط برای افزایش سطح تولید و اشتغال زایی آنها

*    به روزآوری فرایندهای فنی ومحصولات صنایع کوچك ومتوسط

*    بهبود قابلیت رقابت بین المللی صنایع کوچك ومتوسط

*    جلب سرمایه گذاری در صنایع کوچك ومتوسط ودریافت سفارش های خارجی

*   تشویق جایگزینی واردات ورشدصادرات محصولات تولیدی صنایع کوچک و متوسط

معرفی برنامه توسعه نظام مبادلات پیمانکاری فرعی
پيمانكاري فرعي صنعتي يكي از راه هاي مدرن و موثر سازماني براي توليد محصولات صنعتي از راه همكاري واحدهاي توليدي مكمل است. در اين حالت يك پيمانكار اصلي، همراه با عرضه كنندگان پيمانكاري فرعي متعدد، وجود دارند. به عبارت ديگر در نظام پيمانكاري فرعي، توافق بين دو گروه يعني پيمانكار اصلي و پيمانكار فرعي است. پيمانكار اصلي اقدام به و اگذاري توليد قطعه ها و اجزاي قابل مونتاژ اصلي يا فرعي و يا بخشي از خدمات مورد نياز محصول نهايي به يك يا چند بنگاه توليدي مي كند. پيمانكار فرعي (Subcontractor) بر اساس مشخصات فني تعيين شده توسط پيمانكار اصلي(كارفرما) كار را انجام مي دهد. بديهي است در نظام توليد، به ويژه در حوزه هاي صنعت، تقسيم كاري كه به اين روش انجام مي پذيرد موجب ارتقاي روز افزون تخصص پيمانكار فرعي در يك يا چند فرآيند فني مي شود.
کلیه پیمانکاران و کارفرمایان می توانند ذینفعان این برنامه توسعه قلمداد گردند.  بنگاهها يا كسب و كارهاي سفارش دهند( پيمانكاران اصلي) كه قصد دارند در قالب يك همكاري با ساير كسب و كارها، قسمتي از فرآيند توليد محصول خود را( تكميل فرآيند توليد) و يا نسبتي از كل توليد خود را( توليد كامل كالا) جهت استفاده از ظرفيت هاي تخصصي كسب و كارهاي ديگر و يا ارتقا توان پاسخگويي به تقاضاي بازار برونسپاري نمايند. بنگاهها يا كسب و كارهاي سفارش گيرنده( پيمانكاران فرعي) كه قصد دارند در قالب يك همكاري با ساير كسب و كارها، قسمتي از فرآيند توليد محصول كسب و كارهاي ديگر را( تكميل فرآيند توليد) و يا نسبتي از كل توليد كسب و كارهاي ديگر را ا( توليد كامل كالا) بر حسب سفارش آنها توليدنمايند. روابط پیمانکاری فرعی بین کارفرمای اصلی و فرعی معمولا بدلایل زیر صورت می گیرد:
پيمانكاري مبتني بر ظرفيت: در اين نوع از پيمانكاري  ، عامل اصلي تشكيل روابط پيمانكاري فرعي اين است كه پيمانكار اصلي ظرفيت كافي جهت ساخت يك جزء يا قطعه يا توليد يك ماده خاص را ندارد. به عبارت ديگر، پيمانكار اصلي داراي ظرفيت محدودي در فرآيند توليد خود است و با توجه به نياز و تقاضاي بازار لازم است حداقل براي يك دوره موقت از يك پيمانكار خاص استفاده كند. اين مفهوم به عنوان تجزيه افقي توليد مكمل يكديگر تلقي مي شود.
پيمانكاري مبتني بر تخصص: در اين حالت پيمانكار اصلي ، پيمانكاري را برمي گزيند كه داراي تجهيزات و ماشين آلات ويژه و نيروهاي متخصص و ماهري باشد كه بتواند از عهده كارهاي پيچيده و نيازمند دقت زياد برآيد. اين نوع از پيمانكاري فرعي، در توليد نهايي يا ساخت اجزاي ويژه يا مواردي كه نياز به سطح بالايي از مهارت فني در توليد باشد و پيمانكار اصلي قادر به برآوردن آن نباشد، را شامل مي شود. در چنين موقعيتي ، دو شركت (بنگاه) به طور عمودي از نظر سرمايه و يا تكنولوژي مكمل يكديگر هستند.
پيمانكاري اقتصادي : زماني برقرار مي شود كه پیمانکار اصلی از طريق برون‌سپاري بخشي از فرآيندهاي توليدي ، صرفه جويي در هزينه‌های تولید را ممکن می سازد.


انواع پیمانکاری فرعی:
     الف- پيمانكاري فرعي براي ساخت قطعه ها و كالاهاي نيم ساخته صنعتي
     ب- پيمانكاري فرعي براي تكميل و مونتاژ قطعه ها و كالاهاي صنعتي
     ج- پيمانكاري فرعي براي انتقال اطلاعات و دانش فني و ارتقاي تكنولوژي
     د- پيمانكاري فرعي براي انجام تحقيق ، طراحي و ساخت بخشي از يك طرح بزرگ و يا طرح توسعه واحدهاي بزرگ

ماموریت های اصلی برنامه توسعه نظام مبادلات پیمانکاری فرعی:
1.شناسایی، ایجاد و توسعه بازار (در زنجیره های مختلف تولید)
2.تسهیل و برقراری ارتباط میان پیمانکاران فرعی (تأمین کنندگان) و پیمانکاران اصلی (کارفرمایان)
3.ارتقاء و توانمندسازی پیمانکاران فرعی

فعالیت های اصلی برنامه توسعه نظام مبادلات پیمانکاری فرعی:
•     :PROFILING ممیزی میدانی بر اساس چک لیست های ارزیابی مرجع و قرار دادن اطلاعات در پایگاه داده ها
•    BENCHMARKING : الگویابی از نمونه های موفق داخلی و بین المللی
•    UPGRADING  : توانمندسازی اعضا شامل آموزش، مشاوره و…

فلوچارت، الگوريتم فرآيند:

دستاورد ها و نتايج:
* ايجاد 10 بيرخانه تخصصي در سطح كشور
* آموزش و تيم سازي 20 نفر نيروي متخصص
* معرفي و فرهنگ سازي  پروژه توسعه مبادلات نظام پيمانكاري فرعي
* مذاکرات رو در رو با بیش از 100 کارفرمای ملی و 25 کارفرمای بین المللی
* انعقاد 8 تفاهم نامه همكاري با  كارفرمايان بزرگ ملي
* شناسايي و ثبت اطلاعات بيش از 1000 پيمانكار و 50 كارفرما در سامان
* انجام بيش از 300 برنامه حمايتي و توانمند سازي  پيمانكاران و توسعه بازار آنان
* بيش از 1000 ميليارد ريال  بازار يابي مستقيم  براي اعضا

دبيرخانه تخصصي توسعه مبادلات نظام پيمانكاري فرعي در استانهاي مختلف:

آذربايجان شرقي : ساخت قطعات، تجهيزات و ماشين آلات صنعتي و خط توليد
اصفهان : تجهيزات و ماشين آلات صنايع فلزي
البرز : تجهيزات پالايشگاه و پتروشيمي
خراسان رضوي : قطعات و مجموعه هاي خودرو
تهران : تجهيزات صنايع هوايي و دريايي
خوزستان : تجهيزات نفت و گاز
فارس : ماشين آلات كشاورزي و راه سازي
كرمان : تجهيزات صنايع معدني و سيماني
مركزي : تجهيزات صنايع ريلي
يزد : تجهيزات صنايع برقي و نيروگاهي