روز جهانی ایمنی و سلامت در محیط کار که هر ساله در 28 آوریل برگزار می‌شود، امسال با شعار “ایجاد فرهنگ ایمنی و بهداشت شغلی: برای یک آینده سالم“ بر اهمیت رسیدگی به پیامدهای تغییرات اقلیمی بر ایمنی و سلامت کارگران تاکید می‌کند.
تغییرات اقلیمی، الگوهای آب و هوایی را در سراسر جهان به طور چشمگیری تغییر می‌دهد و این امر، خطرات جدیدی را برای کارگران در بسیاری از بخش‌ها ایجاد می‌کند.
برخی از خطرات شغلی مرتبط با تغییرات اقلیمی عبارتند از:
- گرمای شدید: گرمای شدید می‌تواند منجر به گرمازدگی، کم‌آبی بدن و سایر مشکلات سلامتی برای کارگران، به ویژه کسانی که در فضای باز کار می‌کنند، شود.
- موج گرمایی: موج‌های گرمایی می‌توانند اثرات مخربی بر سلامت کارگران داشته باشند و منجر به افزایش مرگ و میر و بیماری شوند.
- خشکسالی: خشکسالی می‌تواند منجر به کمبود آب، آتش‌سوزی جنگل و سایر خطرات برای کارگران شود.
- سیل: سیل می‌تواند منجر به غرق شدن، آسیب به محل کار و از دست دادن دستمزد شود.
- طوفان: طوفان‌ها می‌توانند منجر به آسیب به محل کار، قطعی برق و سایر اختلالات در محل کار شوند.
تاثیرات تغییرات اقلیمی بر سلامت کارگران می‌تواند به طور نامتناسبی بر گروه‌های آسیب‌پذیر مانند:
- کارگران مسن‌تر: کارگران مسن‌تر ممکن است در برابر گرمای شدید و سایر شرایط آب و هوایی شدید آسیب‌پذیرتر باشند.
- کارگران زن: کارگران زن ممکن است بیشتر در معرض خطر ابتلا به برخی از بیماری‌های مرتبط با تغییرات اقلیمی، مانند بیماری‌های تنفسی، باشند.
- کارگران کم‌درآمد: کارگران کم‌درآمد ممکن است منابع کمتری برای مقابله با اثرات تغییرات اقلیمی بر سلامت خود داشته باشند.
اقداماتی که می‌توان برای مقابله با خطرات شغلی مرتبط با تغییرات اقلیمی انجام داد عبارتند از:
- توسعه و اجرای برنامه‌های ملی و منطقه‌ای برای سازگاری با تغییرات اقلیمی در محل کار: این برنامه‌ها باید شامل ارزیابی خطرات، تدوین برنامه‌های آمادگی و واکنش در شرایط اضطراری و ارائه آموزش به کارگران باشد.
- ایجاد محیط‌های کاری خنک‌تر: این امر می‌تواند شامل نصب تهویه مطبوع، سایه‌بان و سایر اقدامات برای کاهش قرار گرفتن در معرض گرمای خورشید باشد.
- تامین آب آشامیدنی کافی برای کارگران: این امر به ویژه در مناطق گرم و خشک مهم است.
- ارائه آموزش به کارگران در مورد خطرات شغلی مرتبط با تغییرات اقلیمی و نحوه محافظت از خود: این آموزش باید شامل اطلاعاتی در مورد علائم و نشانه‌های بیماری‌های مرتبط با گرما، نحوه پیشگیری از گرمازدگی و نحوه اقدام در مواقع اضطراری باشد.
- حمایت از کارگران آسیب‌پذیر: این امر می‌تواند شامل ارائه کمک‌های مالی، خدمات بهداشتی و سایر منابع به کارگرانی باشد که بیشتر در معرض خطر اثرات تغییرات اقلیمی بر سلامت خود هستند.
در روز جهانی ایمنی و سلامت در محیط کار، بیایید با هم تعهد کنیم که برای ایجاد محیط‌های کاری ایمن و سالم برای همه کارگران، صرف نظر از آب و هوا، اقدام کنیم.
مزایای ایمنی در محیط کار
ایجاد یک محیط کار ایمن، مزایای بسیاری را برای کارفرمایان، کارکنان و جامعه به طور کلی به همراه دارد.
برخی از مزایای کلیدی ایمنی در محیط کار عبارتند از:
برای کارفرمایان:
- کاهش هزینه ها: ایجاد یک محیط کار ایمن می تواند به کاهش هزینه های مرتبط با حوادث شغلی، مانند غرامت کارگران، هزینه های پزشکی و دعاوی حقوقی کمک کند.
- افزایش بهره وری: کارکنانی که در محیط کار ایمن احساس امنیت می کنند، تمایل بیشتری به کار کردن دارند و احتمال غیبت آنها به دلیل بیماری یا آسیب دیدگی کمتر است. این امر می تواند منجر به افزایش بهره وری و تولید شود.
- کاهش گردش مالی کارکنان: محیط های کاری ایمن می تواند به جذب و حفظ کارکنان برتر کمک کند. گردش مالی بالای کارکنان می تواند هزینه های قابل توجهی برای کارفرمایان داشته باشد.
- بهبود شهرت: یک شرکت با سابقه ایمنی قوی، شهرت مثبتی در بین کارکنان، مشتریان و جامعه خواهد داشت. این امر می تواند به جذب استعدادهای برتر و افزایش فروش کمک کند.
برای کارکنان:
- محیط کار امن تر: کارکنانی که در محیط کار ایمن کار می کنند، در معرض خطر کمتری برای آسیب دیدگی یا بیماری هستند. این امر می تواند به بهبود کیفیت زندگی آنها و کاهش استرس مرتبط با کار کمک کند.
- سلامتی و رفاه بهتر: محیط های کاری ایمن می توانند به ارتقای سلامت و رفاه کلی کارکنان کمک کنند. این امر می تواند منجر به کاهش غیبت به دلیل بیماری و افزایش رضایت شغلی شود.
- فرصت های بیشتر برای پیشرفت: کارکنانی که در محیط کار ایمن کار می کنند، فرصت های بیشتری برای پیشرفت شغلی و توسعه مهارت های خود دارند.
- احساس امنیت بیشتر: کار در یک محیط کار ایمن می تواند به کارکنان احساس امنیت و آرامش بیشتری بدهد. این امر می تواند به افزایش انگیزه و تعهد آنها به کارشان کمک کند.
برای جامعه:
- کاهش هزینه های مراقبت های بهداشتی: ایجاد محیط های کاری ایمن می تواند به کاهش هزینه های مراقبت های بهداشتی مرتبط با حوادث شغلی کمک کند. این امر می تواند از منابع جامعه برای سایر نیازها مانند آموزش و پرورش و زیرساخت ها استفاده شود.
- محیط زیست سالم تر: محیط های کاری ایمن می توانند به کاهش آلودگی و ضایعات کمک کنند. این امر می تواند به بهبود کیفیت محیط زیست برای همه افراد جامعه کمک کند.
- جامعه ای تولیدی تر: یک نیروی کار سالم و تولیدی می تواند به رشد اقتصادی جامعه کمک کند.
ایجاد یک محیط کار ایمن، یک سرمایه گذاری ارزشمند برای کارفرمایان، کارکنان و جامعه به طور کلی است. با تعهد به ایمنی و سلامت در محل کار، می توانیم دنیایی بسازیم که در آن همه افراد بتوانند بدون خطر آسیب یا بیماری، کار کنند.
اهداف روز جهانی ایمنی و سلامت در محیط کار عبارتند از:
- افزایش آگاهی از خطرات شغلی و نحوه پیشگیری از آنها
- ترویج فرهنگ پیشگیری در محیط‌های کاری
- تشویق دولت‌ها، کارفرمایان و کارگران به همکاری برای بهبود ایمنی و سلامت شغلی
- به رسمیت شناختن دستاوردهای انجام شده در زمینه ایمنی و سلامت شغلی
در ایران، روز جهانی ایمنی و سلامت در محیط کار مصادف با 8 اردیبهشت ماه هر سال است. در این روز، سازمان‌ها و نهادهای مختلف با برگزاری سمینارها، کارگاه‌های آموزشی و سایر برنامه‌ها، به اهمیت ایمنی و سلامت در محیط کار می‌پردازند.
شما می‌توانید برای گرامیداشت روز جهانی ایمنی و سلامت در محیط کار اقدامات زیر را انجام دهید:
- در مورد خطرات شغلی و نحوه پیشگیری از آنها بیشتر بیاموزید.
- در محل کار خود، با کارفرمای خود و همکارانتان برای ایجاد محیط کاری ایمن و سالم همکاری کنید.
- در مورد اهمیت ایمنی و سلامت شغلی با دیگران صحبت کنید.
- در رویدادهای مربوط به روز جهانی ایمنی و سلامت در محیط کار شرکت کنید.
ایجاد محیط‌های کاری ایمن و سالم، مسئولیت همه ما است. با همکاری یکدیگر می‌توانیم دنیایی بسازیم که در آن همه کارگران بتوانند بدون خطر آسیب یا بیماری، کار خود را انجام دهند.
تغییرات اقلیمی و روز جهانی ایمنی و سلامت در محیط کار
روز جهانی ایمنی و سلامت در محل کار هر سال در 28 آوریل برگزار می شود. این تعطیلات با هدف ترویج و بحث در مورد اهمیت داشتن یک محیط کار ایمن و سالم آغاز شد. داده ها نشان می دهد که مرگ و میر ناشی از حوادث ناشی از کار در سطح جهانی 19 درصد است. ضرورت و تقاضا برای رفع این مشکل انسانی در روز جهانی ایمنی و سلامت در کار برجسته شده است.
نیاز به تغییر و یک برنامه اقدام کامل برای رفاه هر کارگر در سراسر جهان حیاتی است. این یک کمپین بین المللی سالانه برای ترویج شرایط کار ایمن، سالم و مناسب است. تخمین زده می شود که روزهای کاری از دست رفته به دلایل مرتبط با ایمنی و بهداشت شغلی تقریباً 4 درصد از تولید ناخالص داخلی جهانی را تشکیل می دهد که در برخی کشورها به 6 درصد می رسد.
حقایقی درباره روز جهانی ایمنی و سلامت در محل کار
سالانه بیش از 3 میلیون نفر در اثر حوادث شغلی یا بیماری های ناشی از کار جان خود را از دست می دهند، سالانه حدود 317 میلیون تصادف در محل کار رخ می دهد. بسیاری از این موارد منجر به غیبت طولانی مدت از محل کار می شود.
هزینه انسانی این ناملایمات روزانه بسیار زیاد است و بار اقتصادی عملکردهای ضعیف ایمنی و بهداشت شغلی 4 درصد از تولید ناخالص داخلی جهانی در هر سال برآورد می شود.
دستور کار 2030 ملل متحد برای توسعه پایدار که در 25 سپتامبر 2015 به تصویب رسید شامل یک برنامه اقدام جهانی با اهداف مشخص برای پایان دادن به فقر، حفاظت از کره زمین و تضمین رفاه برای همه است.
با تصویب آن، ظرفیت جمع‌آوری و استفاده از داده‌های بهداشت و سلامت قابل اعتماد نیز برای کشورها ضروری شده است تا تعهدات خود را برای اجرا و گزارش برخی از 17 هدف توسعه پایدار دستور کار و اهداف آنها انجام دهند.
روز جهانی ایمنی و سلامت در محل کار یک کمپین بین المللی سالانه برای ترویج کار ایمن، سالم و شایسته است. در 28 آوریل برگزار می شود و از سال 2003 توسط سازمان بین المللی کار (ILO) شروع شد.
با تشدید تغییرات آب و هوایی، کارگران در سراسر جهان خود را در معرض خطر بیشتری از قرار گرفتن در معرض خطراتی مانند گرمای بیش از حد، اشعه ماوراء بنفش، رویدادهای شدید آب و هوایی، آلودگی هوا، بیماری‌های منتقله از طریق ناقلین و مواد شیمیایی کشاورزی می‌بینند.
پیشگیری از حوادث و بیماری های شغلی
روز جهانی سالانه ایمنی و سلامت در محل کار در 28 آوریل، پیشگیری از حوادث و بیماری های شغلی را در سطح جهانی ترویج می کند. این یک کمپین افزایش آگاهی است که هدف آن تمرکز توجه بین المللی بر بزرگی مشکل و چگونگی ترویج و ایجاد یک فرهنگ ایمنی و بهداشت بوده و می تواند به کاهش تعداد مرگ و میر و آسیب های ناشی از کار کمک کند.
هر یک از ما مسئول توقف مرگ و میر و صدمات در حین کار هستیم. به عنوان دولت، ما مسئول ارائه زیرساخت‌ها – قوانین و خدمات – هستیم تا اطمینان حاصل کنیم که کارگران قابل اشتغال باقی می‌مانند و شرکت‌ها شکوفا می‌شوند. این شامل توسعه یک سیاست و برنامه ملی و یک سیستم بازرسی برای اجرای انطباق با قوانین و خط مشی ایمنی و بهداشت شغلی است. به عنوان کارفرما، ما مسئول اطمینان از ایمن و سالم بودن محیط کار هستیم. ما به عنوان کارگر مسئولیم که با خیال راحت کار کنیم و از خود محافظت کنیم و دیگران را به خطر نیندازیم، حقوق خود را بدانیم و در اجرای اقدامات پیشگیرانه مشارکت کنیم.
خطرات در حال ظهور در محل کار
خطرات شغلی جدید و نوظهور ممکن است ناشی از نوآوری فنی یا تغییرات اجتماعی یا سازمانی باشد، مانند:
فن آوری های جدید و فرآیندهای تولید، به عنوان مثال. نانوتکنولوژی، بیوتکنولوژی
شرایط کاری جدید، به عنوان مثال حجم کاری بیشتر، تشدید کار ناشی از کوچک سازی، شرایط بد مرتبط با مهاجرت برای کار، مشاغل در اقتصاد غیررسمی
اشکال نوظهور اشتغال، به عنوان مثال. خوداشتغالی، برون سپاری، قراردادهای موقت
آنها ممکن است به طور گسترده‌تری از طریق درک علمی بهتر شناخته شوند، به عنوان مثال. اثرات خطرات ارگونومیک بر اختلالات اسکلتی عضلانی
مورد دیگر، تاثیر عوامل روانی- اجتماعی بر استرس ناشی از کار است
اثرات تغییر اقلیم بر ایمنی و سلامت شغلی
تغییرات آب و هوایی در حال حاضر تأثیرات جدی بر سلامت سیاره، سلامت انسان و دنیای کار گذاشته است. با تشدید این مشکل، کارگران در سراسر جهان خود را در معرض خطر بیشتری از قرار گرفتن در معرض خطراتی مانند گرمای بیش از حد، اشعه ماوراء بنفش، رویدادهای شدید آب و هوایی، آلودگی هوا، بیماری های منتقله از طریق ناقلین و مواد شیمیایی کشاورزی قرار میدهند. شرایط بهداشتی متعددی از جمله سرطان، بیماری های قلبی عروقی، بیماری های تنفسی و اختلالات سلامت روان با تغییرات آب و هوایی مرتبط هستند.
به مناسبت روز جهانی ایمنی و سلامت در محل کار در سال 2024، ILO گزارش جدیدی را با عنوان “تضمین ایمنی و سلامت در محل کار در شرایط آب و هوایی در حال تغییر” منتشر می کند که داده های هشدار دهنده جدیدی را در مورد تأثیر تغییرات آب و هوایی بر کارگران نشان می دهد.
در راستای ایمنی و سلامت در محیط کار سازمان بین المللی استاندارد ISO ، استاندارد 45001 را تدوین کرده که در زیر توضیحاتی در این باره آمده است:
ایزو 45001 یک استاندارد بین‌المللی برای سیستم‌های مدیریت ایمنی و بهداشت شغلی (OHSMS) است که توسط سازمان بین‌المللی استانداردسازی (ISO) در مارس 2018 منتشر شد. هدف این استاندارد کاهش بیماری‌ها و آسیب‌های شغلی، ترویج و محافظت از سلامت جسمی و روانی کارکنان و ایجاد محیط کاری امن و سالم است.
ایزو 45001 جایگزین OHSAS 18001 می‌شود که استاندارد قبلی برای سیستم‌های مدیریت ایمنی و بهداشت شغلی بود.
مبنای ایزو 45001 بر اساس موارد زیر است:
- OHSAS 18001
- کنوانسیون‌ها و دستورالعمل‌های سازمان بین‌المللی کار (ILO)، از جمله ILO OHS2001
- استانداردهای ملی
ایزو 45001 شامل عناصر زیر است:
- زمینه سازمان: درک سازمان از محیط داخلی و خارجی که در آن فعالیت می‌کند و عواملی که می‌توانند بر توانایی آن در دستیابی به اهداف OHSMS آن تأثیر بگذارد.
- رهبری و تعهد: تعهد مدیریت ارشد به OHSMS و ادغام آن در فرآیندهای کلی سازمان.
- برنامه‌ریزی: شناسایی خطرات و فرصت‌های مرتبط با OHSMS، تعیین اهداف OHS و تدوین برنامه‌هایی برای دستیابی به آنها.
- پشتیبانی: تخصیص منابع، آموزش و آگاهی کارکنان، ارتباطات و مشارکت ذینفعان.
- عملیات: اجرای برنامه‌های OHS، نظارت بر عملکرد و کنترل خطرات.
- ارزیابی عملکرد: اندازه‌گیری، تجزیه و تحلیل و ارزیابی عملکرد OHSMS برای اطمینان از اینکه به طور مؤثر عمل می‌کند و به طور مداوم بهبود می‌یابد.
- اصلاح: اقدام به اقدامات اصلاحی برای رسیدگی به عدم انطباق‌ها و جلوگیری از تکرار آنها.
مزایای پیاده‌سازی ایزو 45001:
- کاهش خطرات و حوادث شغلی: شناسایی و کنترل خطرات OHS به طور سیستماتیک به منظور کاهش تعداد و شدت حوادث و بیماری‌های شغلی کمک می‌کند.
- بهبود سلامت و رفاه کارکنان: ایجاد محیط کاری امن و سالم به ارتقای سلامت جسمی و روانی کارکنان کمک می‌کند.
- افزایش تعهد و انگیزه کارکنان: کارکنانی که در یک محیط کاری امن و سالم کار می‌کنند، احساس تعهد و انگیزه بیشتری برای انجام کار خود دارند.
- بهبود شهرت و اعتبار سازمان: پیاده‌سازی ایزو 45001 نشان‌دهنده تعهد سازمان به ایمنی و بهداشت شغلی است و می‌تواند به بهبود شهرت و اعتبار آن در بین مشتریان، شرکا و ذینفعان دیگر کمک کند.
- کاهش هزینه‌ها: کاهش حوادث و بیماری‌های شغلی می‌تواند منجر به صرفه‌جویی در هزینه‌های مربوط به غرامت کارگران، مراقبت‌های بهداشتی و از دست دادن بهره‌وری شود.
- ایجاد مزیت رقابتی: پیاده‌سازی ایزو 45001 می‌تواند به سازمان‌ها در دستیابی به مزیت رقابتی در بازار کمک کند، به‌ویژه در صنایعی که ایمنی و بهداشت شغلی از اهمیت بالایی برخوردار است.